С.Дэмбэрэл: Би зөнч биш, гэхдээ оны сүүлчээр эдийн засаг сайжирна
Улс орны эдийн засаг хүндэрч, олон байгууллага ажилчдаа цомхотгож байна. Ам.долларын ханш огцом өсч, уул уурхайн салбар элгээрээ мөлхөх дээрээ тулчихаад байгаа.
УИХ-ын гишүүд ч эдийн засагтай холбоотой асуудлаар янз бүрийн юм ярьж, өөр өөрийнхөө өнцгөөс тайлбарласаар Засгийн газраас эдийн засгийг эрчимжүүлэх 100 хоног зарлаж, ажиллаж байгаа ч үр дүн нь сайн байх уу гэдэг нь эргэлзээтэй. Бүх зүйлийг өргөс авсан юм шиг сайхан болгохгүй нь тодорхой гэдгийг ч Ерөнхий сайдаасаа авахуулаад ярьж байгаа. Тэгвэл УИХ-ын гишүүн С.Дэмбэрэл эдийн засаг оны сүүлчээр сайжирна хэмээн ярьжээ.
Тэрбээр “Өнгөрсөн жилийн долдугаар сараас валютын ханш огцом өсөх асуудал хөндөгдөж, хувийн хэвшлийнхэнд их хэмжээний хохирол үзүүлсэн. Өнгөрсөн оны сүүлчээс л 2014 он бүрхэг харагдаж байсан шүү дээ. Тэр үед УИХ-ын хэсэг гишүүд ойрын хугацаанд яаралтай хэрэгжүүлэх арга хэмжээний жагсаалт гэж гаргасан. Сангийн сайд Ч.Улаан, Эдийн засгийн хөгжлийн сайд Н.Батбаяр нарыг ч оруулаад явсан.
Тэгээд энэ асуудлыг Засгийн газар дээр ярилцаж, Засгийн газар оруулж ирэхээр болсон юм. Уул уурхай дээр ч гэсэн Төрөөс эрдэс баялгийн салбарт баримтлах бодлогыг УИХ-аар баталсан. Энэ бодлогод төр уул уурхайн бизнест хэт их оролцохыг хязгаарласан, төрийн өмчит компани олон нийтийн байх ёстой буюу төрийн бодлогыг хувийн хэвшлээр хийлгэдэг гэрээлэгч компани байх ёстой гэсэн үзэл санааг оруулсан, уул уурхайн бизнес эрхлэгч нь байгаль орчныг хайрлах буюу ногоон уул уурхайн бизнес хийнэ гэдгийг ч тусгасан.
Төрөөс эрдэс баялгийн салбарт баримтлах бодлогод та бизнес хий, ногоон байгалиа хамгаал гэдгийг хуульчилж өгсөн. Энэ тохиолдолд маргаан гарах боломжгүй болж байгаа. Ингээд ирэхээр уул уурхай сэргэж, уул уурхайг дагасан жижиг бизнесүүд хөгжих боломжтой.
Энэ мэтээр энэ 100 хоногийн хүрээнд уул уурхайд түшиглэдэггүй бодлого руу чиглэсэн асуудалд анхаарч байна. Би зөнч биш. Гэхдээ энэ мэтээр ажиллавал оны сүүлч гэхэд эдийн засаг сайжирна” гэж ярьжээ.
С.Чинзориг: Г.Батхүү, Д.Зоригт хоёр парламентын гишүүн гээд, нүүрээ улайлгаж суухаасаа ичих хэрэгтэй
2012 оны сонгуулиар Өвөрхангай аймагт МАН-аас өрсөлдсөн С.Чинзориг, Н.Төмөрхүү нар илт олонхийн санал авч, ялалт байгуулсан. Гэвч тэднийг сонгуулийн сурталчилгаандаа насанд хүрээгүй хүүхэд ашигласан гэх үндэслэлээр буруутгаж, шүүх цагдаа болсон.
Улмаар АН-аас нэр дэвшсэн Г.Батхүү, Д.Зоригт нар УИХ-д суучихаад байгаа. Тэгвэл энэ асуудлаар МАН-ын Нийгмийн бодлого хариуцсан нарийн бичгийн дарга С.Чинзориг байр сууриа илэрхийлсээр байна. Хамгийн сүүлд гэхэд тэрбээр “Хууль зүй талаасаа олон зөрчил байгаа.
Нөгөөтэйгүүр шударга ёс, хүн чанар, ёс зүй талаасаа Г.Батхүү, Д.Зоригт нар парламентын гишүүн гээд, тэнд нүүрээ улайлгаж суухаасаа ичих хэрэгтэй. Г.Батхүү “Би Өвөрхангайн иргэдийг төлөөлнө. Би та бүхний сонгох эрхийг төлөөлж байна” гээд суух, үг хэлэх ёс суртахууны эрхгүй. Г.Батхүү, Д.Зоригт нар, Н.Төмөрхүү бид хоёроос 1500-6700 саналаар дутуу, маш бага санал авсан хүмүүс шүү дээ.
Тэгээд ичих ч үгүй шүүхийн хуулиа илт зөрчсөн, ердөө нэг шүүгчийн шийдвэрээр асуудал шийдээд байгаа нь Монголын ардчиллын түүхэнд хар толбо үлдээсэн маш том эмгэнэл. Хувь хүний хувьд ч гэсэн тэдгээр нөхдөд “Би Өвөрхангайг төлөөлж байна” гээд суух улаан нүүр байхгүй.
Хамгийн гутамшигтай нь төр, засгийн бодлогод өвөрхангайчуудын санал тусч чадахгүй байна. Тэд иргэдийг сонсч чадахгүй учраас орон нутгийн төсөв санхүү, хөгжлийн тухай өвөрхангайчуудын маань асуудал хоцорч, хохирч байна” хэмээн ярьжээ.
М.Энхсайхан: Төмөр замын асуудлыг улстөржүүлэх хэрэггүй
Төмөр замын шинэ шугам барих тухай УИХ-ын тогтоолын төслийг Засгийн газраас татаж авснаас хойш төслийг УИХ-аар хэзээ хэлэлцэх нь тодорхойгүй байгаа.
Энэ талаар Монгол үндэсний ардчилсан намын дарга М.Энхсайхан байр сууриа илэрхийлжээ. Тэрбээр “Төмөр замын асуудлыг улстөржүүлэх хэрэггүй. Угаасаа Монголд төмөр зам байгуулагдсан түүх бол Зөвлөлт Оросын бодлого байв. Нарийн нь Хятадынх, өргөн нь Оросынх гээд хуваагаад яриад байвал бүтэхгүй.
Харин яавал монголчууд хөрөнгө мөнгөтэй болж, ашиг олох вэ гэдэг талаасаа харах хэрэгтэй. Эдийн засаг сайжирч, хүмүүсийн амьдрал дээшлэхгүй бол том яриад хэрэггүй. Тиймээс Засгийн газрын оруулж байгаа төмөр замын салбарт баримтлах бодлогыг хувьдаа дэмжиж байгаа. Хэзээ УИХ-аар хэлэлцэхийг мэдэхгүй юм. Ер нь манайх төмөр замын царигийг өргөн, нарийн л гэж яриад байгаа.
Гэтэл олон улсын стандарт өргөн, нарийн гэдэггүй. Олон улсын стандартаас дээш гарсаныг өргөн, доош болсныг нарийн гэдэг. 1435 мм бол олон улсын стандарт л гээд ойлгоод авчих хэрэгтэй.
Түүнээс наана амьдралд прагматик байдлаар хандаж, Тавантолгойгоос Гашуунсухайт хүртэлх төмөр замаа нарийн царигаар барих ажлаа түргэвчлэх хэрэгтэй. Товчоор хэлэхэд энэ нь монголчуудын амьдралд ойрын хугацаанд хэрэг болно” хэмээн ярьсан байна.
Монголын мэдээ
Н.Пунцагболд
Улс орны эдийн засаг хүндэрч, олон байгууллага ажилчдаа цомхотгож байна. Ам.долларын ханш огцом өсч, уул уурхайн салбар элгээрээ мөлхөх дээрээ тулчихаад байгаа.
УИХ-ын гишүүд ч эдийн засагтай холбоотой асуудлаар янз бүрийн юм ярьж, өөр өөрийнхөө өнцгөөс тайлбарласаар Засгийн газраас эдийн засгийг эрчимжүүлэх 100 хоног зарлаж, ажиллаж байгаа ч үр дүн нь сайн байх уу гэдэг нь эргэлзээтэй. Бүх зүйлийг өргөс авсан юм шиг сайхан болгохгүй нь тодорхой гэдгийг ч Ерөнхий сайдаасаа авахуулаад ярьж байгаа. Тэгвэл УИХ-ын гишүүн С.Дэмбэрэл эдийн засаг оны сүүлчээр сайжирна хэмээн ярьжээ.
Тэрбээр “Өнгөрсөн жилийн долдугаар сараас валютын ханш огцом өсөх асуудал хөндөгдөж, хувийн хэвшлийнхэнд их хэмжээний хохирол үзүүлсэн. Өнгөрсөн оны сүүлчээс л 2014 он бүрхэг харагдаж байсан шүү дээ. Тэр үед УИХ-ын хэсэг гишүүд ойрын хугацаанд яаралтай хэрэгжүүлэх арга хэмжээний жагсаалт гэж гаргасан. Сангийн сайд Ч.Улаан, Эдийн засгийн хөгжлийн сайд Н.Батбаяр нарыг ч оруулаад явсан.
Тэгээд энэ асуудлыг Засгийн газар дээр ярилцаж, Засгийн газар оруулж ирэхээр болсон юм. Уул уурхай дээр ч гэсэн Төрөөс эрдэс баялгийн салбарт баримтлах бодлогыг УИХ-аар баталсан. Энэ бодлогод төр уул уурхайн бизнест хэт их оролцохыг хязгаарласан, төрийн өмчит компани олон нийтийн байх ёстой буюу төрийн бодлогыг хувийн хэвшлээр хийлгэдэг гэрээлэгч компани байх ёстой гэсэн үзэл санааг оруулсан, уул уурхайн бизнес эрхлэгч нь байгаль орчныг хайрлах буюу ногоон уул уурхайн бизнес хийнэ гэдгийг ч тусгасан.
Төрөөс эрдэс баялгийн салбарт баримтлах бодлогод та бизнес хий, ногоон байгалиа хамгаал гэдгийг хуульчилж өгсөн. Энэ тохиолдолд маргаан гарах боломжгүй болж байгаа. Ингээд ирэхээр уул уурхай сэргэж, уул уурхайг дагасан жижиг бизнесүүд хөгжих боломжтой.
Энэ мэтээр энэ 100 хоногийн хүрээнд уул уурхайд түшиглэдэггүй бодлого руу чиглэсэн асуудалд анхаарч байна. Би зөнч биш. Гэхдээ энэ мэтээр ажиллавал оны сүүлч гэхэд эдийн засаг сайжирна” гэж ярьжээ.
С.Чинзориг: Г.Батхүү, Д.Зоригт хоёр парламентын гишүүн гээд, нүүрээ улайлгаж суухаасаа ичих хэрэгтэй
2012 оны сонгуулиар Өвөрхангай аймагт МАН-аас өрсөлдсөн С.Чинзориг, Н.Төмөрхүү нар илт олонхийн санал авч, ялалт байгуулсан. Гэвч тэднийг сонгуулийн сурталчилгаандаа насанд хүрээгүй хүүхэд ашигласан гэх үндэслэлээр буруутгаж, шүүх цагдаа болсон.
Улмаар АН-аас нэр дэвшсэн Г.Батхүү, Д.Зоригт нар УИХ-д суучихаад байгаа. Тэгвэл энэ асуудлаар МАН-ын Нийгмийн бодлого хариуцсан нарийн бичгийн дарга С.Чинзориг байр сууриа илэрхийлсээр байна. Хамгийн сүүлд гэхэд тэрбээр “Хууль зүй талаасаа олон зөрчил байгаа.
Нөгөөтэйгүүр шударга ёс, хүн чанар, ёс зүй талаасаа Г.Батхүү, Д.Зоригт нар парламентын гишүүн гээд, тэнд нүүрээ улайлгаж суухаасаа ичих хэрэгтэй. Г.Батхүү “Би Өвөрхангайн иргэдийг төлөөлнө. Би та бүхний сонгох эрхийг төлөөлж байна” гээд суух, үг хэлэх ёс суртахууны эрхгүй. Г.Батхүү, Д.Зоригт нар, Н.Төмөрхүү бид хоёроос 1500-6700 саналаар дутуу, маш бага санал авсан хүмүүс шүү дээ.
Тэгээд ичих ч үгүй шүүхийн хуулиа илт зөрчсөн, ердөө нэг шүүгчийн шийдвэрээр асуудал шийдээд байгаа нь Монголын ардчиллын түүхэнд хар толбо үлдээсэн маш том эмгэнэл. Хувь хүний хувьд ч гэсэн тэдгээр нөхдөд “Би Өвөрхангайг төлөөлж байна” гээд суух улаан нүүр байхгүй.
Хамгийн гутамшигтай нь төр, засгийн бодлогод өвөрхангайчуудын санал тусч чадахгүй байна. Тэд иргэдийг сонсч чадахгүй учраас орон нутгийн төсөв санхүү, хөгжлийн тухай өвөрхангайчуудын маань асуудал хоцорч, хохирч байна” хэмээн ярьжээ.
М.Энхсайхан: Төмөр замын асуудлыг улстөржүүлэх хэрэггүй
Төмөр замын шинэ шугам барих тухай УИХ-ын тогтоолын төслийг Засгийн газраас татаж авснаас хойш төслийг УИХ-аар хэзээ хэлэлцэх нь тодорхойгүй байгаа.
Энэ талаар Монгол үндэсний ардчилсан намын дарга М.Энхсайхан байр сууриа илэрхийлжээ. Тэрбээр “Төмөр замын асуудлыг улстөржүүлэх хэрэггүй. Угаасаа Монголд төмөр зам байгуулагдсан түүх бол Зөвлөлт Оросын бодлого байв. Нарийн нь Хятадынх, өргөн нь Оросынх гээд хуваагаад яриад байвал бүтэхгүй.
Харин яавал монголчууд хөрөнгө мөнгөтэй болж, ашиг олох вэ гэдэг талаасаа харах хэрэгтэй. Эдийн засаг сайжирч, хүмүүсийн амьдрал дээшлэхгүй бол том яриад хэрэггүй. Тиймээс Засгийн газрын оруулж байгаа төмөр замын салбарт баримтлах бодлогыг хувьдаа дэмжиж байгаа. Хэзээ УИХ-аар хэлэлцэхийг мэдэхгүй юм. Ер нь манайх төмөр замын царигийг өргөн, нарийн л гэж яриад байгаа.
Гэтэл олон улсын стандарт өргөн, нарийн гэдэггүй. Олон улсын стандартаас дээш гарсаныг өргөн, доош болсныг нарийн гэдэг. 1435 мм бол олон улсын стандарт л гээд ойлгоод авчих хэрэгтэй.
Түүнээс наана амьдралд прагматик байдлаар хандаж, Тавантолгойгоос Гашуунсухайт хүртэлх төмөр замаа нарийн царигаар барих ажлаа түргэвчлэх хэрэгтэй. Товчоор хэлэхэд энэ нь монголчуудын амьдралд ойрын хугацаанд хэрэг болно” хэмээн ярьсан байна.
Монголын мэдээ
Н.Пунцагболд