Ашигт малтмалын тухай хуулийг батлаад өгөөч, гишүүд ээ
УИХ-ын чуулган уг нь хуваа­рийн дагуу бол долдугаар са­рын 10-нд хаврын чуулганы хаал­таа хийдэг билээ. Өөрөөр хэл­бэл, наадмын өмнөхөн УИХ-ын хаврын чуулган хаалтаа хийж баярын уур амьсгал ордог. Гэ­тэл өнөө жил долдугаар са­рын 1-нд буюу мягмар гарагт хаал­таа хийнэ гэсэн мэдээлэл бай­на. Үнэн худлыг мэдэхгүй ч энэ өдөр бүх хуулийн төс­лөө хэлэлцэж батлаад чуул­ганаа хаахаар ярилцжээ.

Сэр­чихгүй бол сайхан зүүд. Нэг өдөрт багтааж 10 гаруй хуу­лийн төслийн эцсийн болон анх­ны хэлэлцүүлгийг хийж ча­дах болов уу, тэд. Төмөр за­мын бодлогоо батлах гэж хэрэлд­сээр мягмар гараг дуусчихвал яах вэ. Шилэн дансны хууль ганц­хан өдөрт хэлэлцэж батлах хууль байсан юм бол яагаад ин­гэж хугацаа удаашруулж улс төр хийв. Тухайлбал, хав­рын чуулганы хуралдааны хам­гийн их хүлээлт үүсгэсэн Ашигт малтмалын тухай хуу­лийн анхны болон эцсийн хэлэл­цүүлгийг нэг өдөрт багтааж хий­нэ гэж ярилцжээ. Ингээд нэг­хэн өдрийн дотор хоёр хэ­лэл­цүүлэг хийчих байсан бол ин­гэтлээ их хугацаа алдаж, хү­лээлт үүсгэх шаардлага бай­сан уу гэж асуумаар. Ашигт малт­малын тухай хууль өнөөдөр ний­гэмд хүлээлт үүсгэсэн хам­гийн чухал хуулиудын нэг бол­чихоод байгаа юм.

Энд олон учир шалтгаан байгаа. Нэгдүгээрт, тө­рийн алдаанаас болж үүдээ барьсан маш олон хай­гуулын компаниуд үйл ажил­лагаа нь сэргэснээр олон зуун залуус ажлын байраар хан­гагдаж, тэр хэмжээгээр эдийн засагт орж ирэх хөрөнгө нэ­мэг­дэнэ. Цаашлаад хөрөнгө оруу­лагчдын итгэл ч энэ хууль бат­лагдсанаар сэргэх юм. Тодруулж хэл­бэл, Ашигт малт­малын ту­хай хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулж хүчингүй болсон цуц­лагдсан, маргаантай байгаа 300 гаруй лицензийн асуудлыг шийд­сэнээр 100 гаруй аж ахуйн нэгжийн үйл ажиллагаа сэргэх боломж бүрдэж байгаа юм. Төр маш том алдаа гаргаж байсан. АМГ-ын дарга Д.Батхуяг гэх мэт цөөхөн хэдэн хүний лай лан­чигаас болж 106 лицензийг хү­чингүй болгосон. Үүний ха­риу мэдээж монголчуудын амьд­­­­ралд хүндээр туссан нь нууц биш.

Уул уурхайн хө­рөн­гө оруулагчид итгэл ал­дарч, мон­голоос гарч явах нь ихэс­сэн, одоо ч хэвээрээ. Ли­цен­зээ хураалгасан хэсэг бүлэг нь ёс­­той л Монголын төрийг зү­хэн занаж байсан. Харин одоо энэ бүхнийг засах үүрэг эргээд төрд ногдож байгаа хэрэг юм. Хэсэг нөхдийн хийсэн ал­дааг баллуурдаж, өнгөцхөн дүг­нэж байсан өөрсдийнхөө ал­дааг засах боломжийг Ашигт малт­ма­лын тухай хуульд нэмэлт  өөрч­лөлт оруулах замаар ший­дэх боломжтой болсон. Хуу­лийг тойрсон шүүмжлэл бай­гаа, цаашдаа ч улстөржүүлж мар­галдана. Гэхдээ Урт нэртэй хуу­лийн үзэл баримтлалтай энэ хуулийн нэмэлт өөрчлөлт хар­шилдахгүй. Ирээдүй хойч­доо хадгалсан их үүц рүүгээ хум­сын төдий ч хуруугаа дүрэх­гүй гэдгийг хуулийн төсөл са­наачлагчид ам бардам хэлж бай­гаа юм.

Газар нутгийн 70-80 хувь нь онгон дагшинаараа үлдэж үлдсэн 20 хувьд нь олгочихсон байсан лицензүүдийг хаас­ны­гаа арай зөөлрүүлэх асууд­лыг хөндөх болохоос сөрөг хүч­ний улстөржүүлээд бай­гаа шиг бүх газар нутгаа гад­ны­ханд найр тавьж өгөх зүйл яригдахгүй. Цаашлаад өнөө­дөр орхигдчихоод байгаа хай­гуу­лын зөвшөөрлийг олгож энэ сал­барын хөгжлийг дэмжих хэ­рэг­цээ шаардлага бий бол­чи­хоод байна. Хайгуулын сал­­барыг хөгжүүлж, газар нут­­гийнхаа баялгийг судалж тог­тоох­гүй­гээр бид ирээдүй хойч­доо их баялаг хадгалж байна гэж “баяр­хах” боломж байхгүй. Тиймээс төрөөс тогтоосон газар нутагт хайгуулын тусгай зөвшөөрлийг ол­гож эхлэх, ингэснээр ши­нэ хөрөнгө оруулалтыг та­тах болон Монгол Улсын баялаг нөөцийг нэмэгдүүлж эдийн засгийн баталгаа чадав­хийг улам сайжруулах, хариуц­ла­га­тай уул уурхайг хөгжүүлэх, бү­тээгдэхүүний зах зээлийн энэ нь хэлбэлзэл ихтэй хөрөнгө оруу­лалт ихээр шаардагддаг энэ салбарын эрх зүйн орчинг урт хугацаанд тогтвортой байх гол зорилтуудыг хэрэгжүүлж чадах нөхцөл бүрдэх юм.

Хайгуулын үйл ажиллагаа сэргэснээр жилд 1.0-1.5 тэрбум ам.долларын жи­жиг дунд хэмжээний хөрөнгө оруу­лалт орж ирэх билээ. Нам­рын чуулганаас өмнө эдийн за­сагт итгэлийн оч асах магад­лал ч өндөр бий. Өнөөдөр Мон­голд хөрөнгө оруулах гэ­сэн маш олон хүн зөвхөн хуу­лийг хүлээж сууна. Хайгуул хийх эрх нь нээгдэж, өмнөх Зас­гийн газрын балгаас болж эрхээ хаалгасан компаниуд хуульд захирагдан ажиллаж эхэлс­нээр эдийн засагчдын хэ­лээд байгаа их мөнгөний чи­мээ дуулдах нь. Саяхан АНУ дахь Монгол Улсад бизнес эрх­лэгч­дийн нийгэмлэгийн тэр­гүүн “Гуравдагч хөршийн биз­нес­мэнүүд Монгол яагаад үр­гэлж хуулиа өөрчилдөг юм бэ. Хуулиа батлах гэж ямар их хугацаа алдаж байна вэ. Бидэнд хөрөнгө оруулах сонир­хол байгаа ч тэдний хууль хүлээлт үүсгэж байна” хэмээн учир­ладаг гэдгийг хэлж байсан юм. Өөрөөр хэлбэл, хөрөнгө оруу­лагч­дыг бид хуулиасаа, хуулиа баталж чадахгүй хэрэлдэж хэлэлцэж байдгаасаа болж алд­саар байна.

Наадмаас өмнө хуу­лийг нь батлаад энэ зун хө­рөнгө оруулагчдыг татах та­лаар ажиллаж чадвал намар гэхэд эдийн засаг шууд хөл дээрээ босчихгүй юм гэхэд ямар­тай ч дөрвөн хөллөөд мөл­хөх хэмжээнд очих нь мэ­дээж. Тиймээс мягмар гарагт баг­таагүй учраас намрын чуул­ганаар хэлэлцье гэж гө­жүүд­лэхгүй гэж найдъя. Цагаан су­варгын ордын төрийн эзэмш­лийн хувь тогтоох тухай, Тө­рөөс төмөр замын тээврийн та­лаар баримтлах бодлого хэ­рэг­жилтийг хангах зарим арга хэм­жээний тухай, Газрын тосны тухай, Шилэн дансны тухай, Ашигт малтмалын тухай гэсэн маш олон хуулиуд батлагдаж гарах байх гэсэн хүлээлтийг битгий үгүй хийгээрэй. Ээлжит чуулганаа хаасан ч ээлжит бус чуулганаа хуралдуулж энэ мэт хуулийн төслүүдээ хэлэлцэж дуусах нийгмийн захиалгыг биелүүлээрэй. Ядахдаа долду­гаар сарын 10 хүртэл өдөр бол­гон чуулган хуралдаж хуулийн төс­лүүдээ эмхэнд нь оруулмаар байна. Эдгээр хуулийн цаана маш олон хүний амьдрал хувь заяа, улс орны эдийн зас­гийн сэргэх, сэргэхгүй асуу­дал байгаа учраас өчүүхэн ам­бийц, өөр хоорондын хэрүүл мар­гаа­наа хойшлуулж хүлээлт үүс­гэ­сэн, нэн чухал хуулиудаа эх­лээд баталчихмаар байна шүү, ги­шүүд ээ.

Монголын мэдээ
Б.Өнөртогтох
Бусдад түгээх
  • gplus

Сэтгэгдэл үлдээх

Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд olloo.mn хариуцлага хүлээхгүй болно.
ХХЗХ-ны журмын дагуу зvй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зvйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдолыг 772-01100 утсаар хүлээн авна.

Сэтгэгдэлээ бичихХураах

тэмдэгтэнд багтааж бичнэ үү.
  • ugii 2014-07-02 04:16:13
    ug n ashigt maltmala ulsda bolsruldag bolwol zvgeer bga ymda idej uugad bga horongo negch gesn vildwer brwl zvger bga ymdaaaaaaaa
    202.179.11.30
    Мэдэгдсэн Хариулах
  • Undraa 2014-06-30 15:28:15
    Ajilaa xiigeed tatvaraa tolood ylcdaa xuvi nemeree oruulmaar baina oo
    184.70.228.18
    Мэдэгдсэн Хариулах
  • Жаргал 2014-06-30 11:33:53
    Хэний захиалгыг биелүүлж, юү хүсч бичээд бн аа? Биднийг 60 жилийн өртэй тэнцэх өрөнд 2 хүрэхгүй жилийн хугацаанд оруулчихсан, төсвөөс гадуур мөнгө хэвлэж, бондын хөрөнгөтэй хамт хувийн банкинд өгч, мөнгө хүүлж, төгрөгөө унагааж иргэдээ мөлжиж буй засагт и
    203.194.116.60
    Мэдэгдсэн Хариулах
  • ааа 2014-06-30 02:06:16
    Битгий хуц...
    49.0.184.234
    Мэдэгдсэн Хариулах