Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж нийслэлийн агаарын бохирдол, утааны асуудлаар сэтгүүлчдийн асуултад хариулт өглөө.
-Өнөөдрийн энэ байдал бол эрх баригчид юу ч хийгээгүй. Монгол Улсын хэмжээнд стратеги бодлого байгаагүйн гор. Яагаад 21 аймагт бүсчил хөгжлийг бий болгоогүй вэ? Хөдөөний хүмүүс хотод шавах нөхцөлийг бий болгосон юм. Таны ярьж байгаа зүйлс яагаад өнөөдрийн хүртэл биелээгүй юм бэ? Та энэ бүгдийг юу гэж бодож байна вэ?
-Баярлалаа шүүмжлэлийг хүлээж авна. Биенийхээ ажлыг үгүйсгэх хэрэггүй. Утааг багасгахаар гарч байгаа санаачилга бүхнийг дэмжиж ажиллах хэрэгтэй. Ажлууд хийгдэж ирсэн. Иргэд шаардахгүй бол төр засаг нь дангаараа санаачилга гаргаж яваад байх зүйл биш. Энэ дунд заавал өргөлт хэрэгтэй байдаг. Өнөөдрийн хуралд Байгаль орчин, хөдөө аж ахуйн байнгын хорооны дарга Ц.Гарамжав, БОАЖ-ын сайд Д.Оюунхорол нар ирсэн байгаа. Айл бүхэн, хүн бүхэн хувь нэмрээ оруулж чадна гэж сонголт хийх хэрэгтэй. Би хатуу үг, муу үг сонсож сурсан хүн. Би ерөөсөө гомдол хийдэггүй.
-Азийн хөгжлийн банк, Бээжин, Тьянжин, Хэбэй мужийн агаарын бохирдлыг бууруулах байдлаар 458 сая еврогийн хөнгөлөлттэй зээл аваад, өөрсдийнхөө агаарын бохирдлыг шийдэж байна. ҮАБЗ-ийн зөвлөмжийг хэрхэн хэрэгжүүлэхэд ОУ-ын дэмжлэгийг авах чиглэлийг та хэрхэн харж байна вэ?
-ҮАБЗ-ийн зөвлөмж шийдвэрийг өчигдөр хамгийн анх Синьхуа агентлаг мэдээлж байна лээ.Улаанбаатар хот шилжилт хөдөлгөөний хязгаарласан байна гэж мэдээлж байна. Хамгийн хэцүү ажил бол хүмүүсийн анхааралд оруулж, ажил хэрэг болгох юм. Утаатай холбоотой асуудал НҮБ, Парист гарсан шийдвэрүүдтэй холбоотой. Зарим цэцэрлэгүүд газрын гүний дулаанаар халаалтаа шийдсэн байна. Энэ бол асар том шийдэл. Би гэрийнхээ цахилгааны шийдэхийн тулд нарны эх үүсвэр ашиглахаар шийдэж болно. Гэрийн дулаан өөрөө бие даасан байх хэрэгтэй. Түүнийх нь төлөө тухайн айлд мөнгө орж ирдэг байвал асуудал шийдэгдэнэ. Дэлхий нийтийн хандлага ийм.
-Хотын татварыг өндрөөр тогтоодог бусад орны жишгийг дагах хэрэгтэй гэсэн санал гарч байна. Үүнийг дэмжих боломж бий юу? Өнгөрсөн хугацаанд бохирдлыг бууруулахад 130 сая төгрөг зарцуулсан гэдэг. Энэ ажлын үр дүн өнөөдрөөр илэрч байна. Алдаатай бодлогыг үргэлжлүүлэх хэрэг байна уу. Хариуцлагыг хэн хүлээх вэ?
-Алдаа гарсан байж болно. Оносон зүйл нь юу байв. Тэрийг үргэлжлүүлэх хэрэгтэй. Одоо бүгд системтэй ажилладаг болох хэрэгтэй. Системтэй, төлөвлөгөөтэй, дэс дараатай, удаан хугацаанд ажиллах хэрэгтэй. ҮАБЗ гараад, хууль тогтоомжуудаа Улаанбаатар хот оруулж ирэх байх. Гэхдээ энд иргэдийн сонголтууд байх хэрэгтэй. Хотын татварыг бий болгох хэрэгтэй. Эрүүл аюулгүй орчинд амьдрах эрх нь нээлттэй. Өөр хотод, өөр газар амьдрах эрх нээлттэй. Үүнд хязгаарлалт байхгүй.
-Улаанбаатарт олуулаа амьдрахгүй байх гарц нь орон нутагт амьдар гэж байна. Гэтэл тэнд хуваарилагддаг мөнгө нь маш бага. Хөдөөд амьдрах, ажиллах орчныг яаж бий болгох хэрэгтэй ч орон нутгийн хөгжлийн сангийн мөнгө байгаа асуудал гарч ирдэг?
-Захиргааны арга хэмжээ, хүний сонголт давхар гарч байдаг. УИХ, Засгийн газарт Орон нутгийн хөгжлийн сангийн төсвийг битгий бууруул гэж би санал хүргүүлдэг. Хөдөө орон нутагтаа очсон иргэдэд малжуулах төслийг хэрэгжүүлнэ гэж Ерөнхий сайд ярьж байна. Утааны асуудал гэдэг жижиг зүйл биш.
Утааны бүсийг ногоон бүс болгомоор байна. Үүний тулд хөрсөө эрүүлжүүлмээр байна. Хотын урд талдаа цэцэрлэгт хүрээлэнтэй болсон. Одоо хойд талдаа ногоон байгууламжтай болъё. Байгууллагууд мод тарьж, эко орчин бүрдүүлэх хэрэгтэй.
-“Цэвэр сан”-гийн нэрээр асар их мөнгөөр халаасаа зузаатгасан хүмүүсийг бид мартаагүй. Таны шагналыг мартсан байж болох. Өчигдрийн зөвлөмж бол өнгөрсөн хугацаанд шийдэгдчих байсан асуудал байсан зүйлүүд шүү дээ?
-Би уучлал гуйж байна. Утаан дээр улстөржилгүй ажиллах хэрэгтэй. ҮАБЗ утааны асуудлаар гурван сард нэг удаа хуралддаг болъё гэж бодож байна. Өмнө нь жилд нэг удаа хуралдаж, хэлэлцдэг байсан бол уучлаарай. Шаардлагатай тохиолдолд УИХ энэ асуудлаар ээлжит бус чуулган хийх хэрэгтэй. Хийхээр тохирсон. Засгийн газар ч энэ асуудлыг авч хэлэлцэхээр тогтсон. Би энэ их хурлын бүрэлдэхүүнд маш их итгэж байгаа. Анх удаа сонгогдсон 40 гаруй гишүүд бий. Чи шийдвэр гарахгүй бол эрх мэдэлтэй байгаад яах юм бэ. Шийдвэр гаргахгүй бол албан тушаал байгаад яах юм бэ.
Би энэ асуудлаар тодорхой шийдвэр, ахиц гарахгүй бол цаг нөхцөөж байна гэж бодно. Улаанбаатар хотын ИТХ энэ асуудлаар Их хурал шиг хуралдаж байгаа. Хариуцлагын асуудлыг тусгаж авах хэрэгтэй. Хариуцлагын заалт байхгүй бол ухралт гэж үзнэ. Би улс төрч хүний хийх дургүй зүйлийг хийх гэж зүтгэдэг. Хүнээс ёс зүй, хариуцлага, хууль хэрэгжүүлэхийг шаарддаг. Иргэддээ хариуцлага тооцох гэхээс илүүтэй албан тушаалтнуудаас хариуцлага тооцох хэрэгтэй. Монголын нийтлэг гамшиг бол хариуцлага тооцож чаддаггүй. Хариуцлагын ард бүх зүйлээ бүртгэх хэрэгтэй. Хариуцлагыг урамшуулалтай зэрэгцүүлж явуул.
-Өнөөдрийн энэ байдал бол эрх баригчид юу ч хийгээгүй. Монгол Улсын хэмжээнд стратеги бодлого байгаагүйн гор. Яагаад 21 аймагт бүсчил хөгжлийг бий болгоогүй вэ? Хөдөөний хүмүүс хотод шавах нөхцөлийг бий болгосон юм. Таны ярьж байгаа зүйлс яагаад өнөөдрийн хүртэл биелээгүй юм бэ? Та энэ бүгдийг юу гэж бодож байна вэ?
-Баярлалаа шүүмжлэлийг хүлээж авна. Биенийхээ ажлыг үгүйсгэх хэрэггүй. Утааг багасгахаар гарч байгаа санаачилга бүхнийг дэмжиж ажиллах хэрэгтэй. Ажлууд хийгдэж ирсэн. Иргэд шаардахгүй бол төр засаг нь дангаараа санаачилга гаргаж яваад байх зүйл биш. Энэ дунд заавал өргөлт хэрэгтэй байдаг. Өнөөдрийн хуралд Байгаль орчин, хөдөө аж ахуйн байнгын хорооны дарга Ц.Гарамжав, БОАЖ-ын сайд Д.Оюунхорол нар ирсэн байгаа. Айл бүхэн, хүн бүхэн хувь нэмрээ оруулж чадна гэж сонголт хийх хэрэгтэй. Би хатуу үг, муу үг сонсож сурсан хүн. Би ерөөсөө гомдол хийдэггүй.
-Азийн хөгжлийн банк, Бээжин, Тьянжин, Хэбэй мужийн агаарын бохирдлыг бууруулах байдлаар 458 сая еврогийн хөнгөлөлттэй зээл аваад, өөрсдийнхөө агаарын бохирдлыг шийдэж байна. ҮАБЗ-ийн зөвлөмжийг хэрхэн хэрэгжүүлэхэд ОУ-ын дэмжлэгийг авах чиглэлийг та хэрхэн харж байна вэ?
-ҮАБЗ-ийн зөвлөмж шийдвэрийг өчигдөр хамгийн анх Синьхуа агентлаг мэдээлж байна лээ.Улаанбаатар хот шилжилт хөдөлгөөний хязгаарласан байна гэж мэдээлж байна. Хамгийн хэцүү ажил бол хүмүүсийн анхааралд оруулж, ажил хэрэг болгох юм. Утаатай холбоотой асуудал НҮБ, Парист гарсан шийдвэрүүдтэй холбоотой. Зарим цэцэрлэгүүд газрын гүний дулаанаар халаалтаа шийдсэн байна. Энэ бол асар том шийдэл. Би гэрийнхээ цахилгааны шийдэхийн тулд нарны эх үүсвэр ашиглахаар шийдэж болно. Гэрийн дулаан өөрөө бие даасан байх хэрэгтэй. Түүнийх нь төлөө тухайн айлд мөнгө орж ирдэг байвал асуудал шийдэгдэнэ. Дэлхий нийтийн хандлага ийм.
-Хотын татварыг өндрөөр тогтоодог бусад орны жишгийг дагах хэрэгтэй гэсэн санал гарч байна. Үүнийг дэмжих боломж бий юу? Өнгөрсөн хугацаанд бохирдлыг бууруулахад 130 сая төгрөг зарцуулсан гэдэг. Энэ ажлын үр дүн өнөөдрөөр илэрч байна. Алдаатай бодлогыг үргэлжлүүлэх хэрэг байна уу. Хариуцлагыг хэн хүлээх вэ?
-Алдаа гарсан байж болно. Оносон зүйл нь юу байв. Тэрийг үргэлжлүүлэх хэрэгтэй. Одоо бүгд системтэй ажилладаг болох хэрэгтэй. Системтэй, төлөвлөгөөтэй, дэс дараатай, удаан хугацаанд ажиллах хэрэгтэй. ҮАБЗ гараад, хууль тогтоомжуудаа Улаанбаатар хот оруулж ирэх байх. Гэхдээ энд иргэдийн сонголтууд байх хэрэгтэй. Хотын татварыг бий болгох хэрэгтэй. Эрүүл аюулгүй орчинд амьдрах эрх нь нээлттэй. Өөр хотод, өөр газар амьдрах эрх нээлттэй. Үүнд хязгаарлалт байхгүй.
-Улаанбаатарт олуулаа амьдрахгүй байх гарц нь орон нутагт амьдар гэж байна. Гэтэл тэнд хуваарилагддаг мөнгө нь маш бага. Хөдөөд амьдрах, ажиллах орчныг яаж бий болгох хэрэгтэй ч орон нутгийн хөгжлийн сангийн мөнгө байгаа асуудал гарч ирдэг?
-Захиргааны арга хэмжээ, хүний сонголт давхар гарч байдаг. УИХ, Засгийн газарт Орон нутгийн хөгжлийн сангийн төсвийг битгий бууруул гэж би санал хүргүүлдэг. Хөдөө орон нутагтаа очсон иргэдэд малжуулах төслийг хэрэгжүүлнэ гэж Ерөнхий сайд ярьж байна. Утааны асуудал гэдэг жижиг зүйл биш.
Утааны бүсийг ногоон бүс болгомоор байна. Үүний тулд хөрсөө эрүүлжүүлмээр байна. Хотын урд талдаа цэцэрлэгт хүрээлэнтэй болсон. Одоо хойд талдаа ногоон байгууламжтай болъё. Байгууллагууд мод тарьж, эко орчин бүрдүүлэх хэрэгтэй.
-“Цэвэр сан”-гийн нэрээр асар их мөнгөөр халаасаа зузаатгасан хүмүүсийг бид мартаагүй. Таны шагналыг мартсан байж болох. Өчигдрийн зөвлөмж бол өнгөрсөн хугацаанд шийдэгдчих байсан асуудал байсан зүйлүүд шүү дээ?
-Би уучлал гуйж байна. Утаан дээр улстөржилгүй ажиллах хэрэгтэй. ҮАБЗ утааны асуудлаар гурван сард нэг удаа хуралддаг болъё гэж бодож байна. Өмнө нь жилд нэг удаа хуралдаж, хэлэлцдэг байсан бол уучлаарай. Шаардлагатай тохиолдолд УИХ энэ асуудлаар ээлжит бус чуулган хийх хэрэгтэй. Хийхээр тохирсон. Засгийн газар ч энэ асуудлыг авч хэлэлцэхээр тогтсон. Би энэ их хурлын бүрэлдэхүүнд маш их итгэж байгаа. Анх удаа сонгогдсон 40 гаруй гишүүд бий. Чи шийдвэр гарахгүй бол эрх мэдэлтэй байгаад яах юм бэ. Шийдвэр гаргахгүй бол албан тушаал байгаад яах юм бэ.
Би энэ асуудлаар тодорхой шийдвэр, ахиц гарахгүй бол цаг нөхцөөж байна гэж бодно. Улаанбаатар хотын ИТХ энэ асуудлаар Их хурал шиг хуралдаж байгаа. Хариуцлагын асуудлыг тусгаж авах хэрэгтэй. Хариуцлагын заалт байхгүй бол ухралт гэж үзнэ. Би улс төрч хүний хийх дургүй зүйлийг хийх гэж зүтгэдэг. Хүнээс ёс зүй, хариуцлага, хууль хэрэгжүүлэхийг шаарддаг. Иргэддээ хариуцлага тооцох гэхээс илүүтэй албан тушаалтнуудаас хариуцлага тооцох хэрэгтэй. Монголын нийтлэг гамшиг бол хариуцлага тооцож чаддаггүй. Хариуцлагын ард бүх зүйлээ бүртгэх хэрэгтэй. Хариуцлагыг урамшуулалтай зэрэгцүүлж явуул.
П.ГОО
Оллоо.мн
Оллоо.мн