Энэ оны нэгдүгээр сарын сарын 1-ээс нэмэгдсэн зарим төрлийн татварыг эсэргүүцэгчдийн цуваа нэмэгдсээр байна. Өнөөдөр МҮЭ-ийн холбооноос жагсаал зохион байгуулахаар товлосон. Тэд зарим төрлийн татвар, шимтгэл, тэтгэврийн насыг нэмэгдүүлэх асуудлыг эсэргүүцэж ийнхүү жагсах гэнэ. Ёстой нөгөө ниргэсэн хойно нь хашгирав гэдэг л болж байна. Сануулахад, дээрх татварын нэмэгдлийг УИХ одоогоос долоон сарын өмнө батлан гаргасан. Тухайн үед МҮЭ нам жим л байсан. Харин одоо гэнэт сэхээнээс гарч ирэв үү гэлтэй ард түмнийг уриалан турхирахын шалтгаан юу вэ?
Шинээр байгуулагдсан Засгийн газар гурван сарын нүүрийг үзэж байна. Харин дээрх долоон төрлийн татвар нэмэгдээд дахин сануулахад долоон сар болж байна. Даарин дээр давс гэгчээр УИХ дахь АН-ын бүлгийнхэн ч мөн эсэргүүцэгчдийн эгнээнд нэгдлээ. Тэд өнгөрсөн даваа гарагт бүлгээ хуралдуулсныхаа дараа хэвлэлийнхэнд “Долоон төрлийн татвар нэмэгдсэн гэж үздэг. Гэвч мөн чанартаа есөн төрлийн татвар нэмэгдсэн. Тодруулбал, Газар худалдаалах, ашигт малтмалын лицензийн, хадгаламжийн хүүгийн орлогын, суудлын автомашины, хувь хүний орлогын албан татвар, нийгмийн даатгалын шимтгэл, архи тамхины, импортын, шатахууны онцгой албан татвар гэсэн есөн татвар нэмэгдэж байна. Үүнээс үүдэн гарах эерэг сөрөг дагаврыг зайлшгүй тооцох ёстой. Тиймээс ч эдгээр татваруудыг нэмсэн асуудлыг эргэж нэг харах талаар Засгийн газарт шаардлага хүргүүлэхээр шийдвэрлэсэн. Хэрвээ эдийн засаг өсч байгаа бол иргэдийн халааснаас татвар авах зайлшгүй авах шаардлага мөн эсэхийг эргэж хараад, татваруудыг цуцлах хуулийг төсөл санаачлахыг шаардах болно. Эдийн засаг өсч байхад иргэдийн цалинг царцааж байгаа нь буруу, дундаж цалинтай иргэдийн цалингаас 15 хувийн татвар авч байгаа нь эргээд, нийгмийг ядуурал руу түлхэж буй хэрэг" гэлээ. Ийнхүү тэд мөр зэрэгцэн суугаад кноп даран баталсан хуулиа эсэргүүцэж эхэллээ. Долоон сарын дараа шүү. Ард түмний амьдрал өдрөөс өдөрт доройтож, нийгмийн бухимдал дээд цэгтээ хүрчихээд байгаа энэ үед хамтдаа баталсан хуулиа үгүйсгэж, турхиран “эсэргүүцэгч”-ийн дүрийг бүтээх хэнд ашигтай вэ?
Яг өнөөдрийн байдлаар шинэ Засгийн газар хийгээд УИХ-ыг муухай харагдуулах гэсэн төлөвлөгөө үргэлжилж байна. Үүнийг санаачлагч нь бүх ард түмний эв нэгдлийг илэрхийлэгч Ерөнхийлөгч гээд хэлчихэд буруудахгүй. Эрхэм Ерөнхийлөгч шинэ оны эхэнд "Утааны асуудлыг шийдэж чадахгүй бол Цагаан сарын дараа УИХ-ыг тараах талаар санаачилгатай ажиллана" хэмээн мэдэгдсэн.
Гэхдээ Ерөнхийлөгч танд сануулахд агаарын бохирдол бол дан ганц өнөөгийн эрх баригчдын хариуцлагагүй үйлдлээс бий болчхоод байгаа зүйл биш юм. Үе үеийн эрх баригчид агаарын бохирдлыг бууруулах асуудлаар 20 гаруй жил ярьж байна. Хамгийн сүүлд л гэхэд АН-ынхныг эрх барьж байх үед буюу 2012-2015 оны хооронд 137 тэрбумыг агаарын бохирдлыг бууруулахад зарцуулжээ. Өнөөдрийн утааг үүсгэхийн тулд АН-ынхан эрх барьж байх үедээ 137 тэрбумаар агаарын бохирдлыг "бууруулахаар ажилласан" байна. Бас нэг зүйл бол тухайн үед УИХ-ын гишүүн, салбарын сайд хийж явсан эрхмүүд өөрсдийнхөө хариуцлагагүйн “зуд”-ыг бусдаас нэхэж байна. Нэг үгээр тэд эсэргүүцэхийн тулд эсэргүүцэж байна. Утааны асуудлыг улстөржүүлээд УИХ-ыг тараах суурь болгож байгаад Ц.Нямдоржийн хэлдгээр гүн эмгэнэл илэрхийлмээр байна. Огцруулаад, тараагаад шийдчихдэг асуудал байсан бол АН-ынхан үүнийг хамгийн сайн хийх байсан. Гэвч хуулиа баталж, гарах арга замаа тодорхойлж эхлэнгүүт дүр эсгэсэн “эсэргүүцэгчид” дуугаа улам өндөрсгөж байгаа нь сонирхолтой агшин...
Шинээр байгуулагдсан Засгийн газар гурван сарын нүүрийг үзэж байна. Харин дээрх долоон төрлийн татвар нэмэгдээд дахин сануулахад долоон сар болж байна. Даарин дээр давс гэгчээр УИХ дахь АН-ын бүлгийнхэн ч мөн эсэргүүцэгчдийн эгнээнд нэгдлээ. Тэд өнгөрсөн даваа гарагт бүлгээ хуралдуулсныхаа дараа хэвлэлийнхэнд “Долоон төрлийн татвар нэмэгдсэн гэж үздэг. Гэвч мөн чанартаа есөн төрлийн татвар нэмэгдсэн. Тодруулбал, Газар худалдаалах, ашигт малтмалын лицензийн, хадгаламжийн хүүгийн орлогын, суудлын автомашины, хувь хүний орлогын албан татвар, нийгмийн даатгалын шимтгэл, архи тамхины, импортын, шатахууны онцгой албан татвар гэсэн есөн татвар нэмэгдэж байна. Үүнээс үүдэн гарах эерэг сөрөг дагаврыг зайлшгүй тооцох ёстой. Тиймээс ч эдгээр татваруудыг нэмсэн асуудлыг эргэж нэг харах талаар Засгийн газарт шаардлага хүргүүлэхээр шийдвэрлэсэн. Хэрвээ эдийн засаг өсч байгаа бол иргэдийн халааснаас татвар авах зайлшгүй авах шаардлага мөн эсэхийг эргэж хараад, татваруудыг цуцлах хуулийг төсөл санаачлахыг шаардах болно. Эдийн засаг өсч байхад иргэдийн цалинг царцааж байгаа нь буруу, дундаж цалинтай иргэдийн цалингаас 15 хувийн татвар авч байгаа нь эргээд, нийгмийг ядуурал руу түлхэж буй хэрэг" гэлээ. Ийнхүү тэд мөр зэрэгцэн суугаад кноп даран баталсан хуулиа эсэргүүцэж эхэллээ. Долоон сарын дараа шүү. Ард түмний амьдрал өдрөөс өдөрт доройтож, нийгмийн бухимдал дээд цэгтээ хүрчихээд байгаа энэ үед хамтдаа баталсан хуулиа үгүйсгэж, турхиран “эсэргүүцэгч”-ийн дүрийг бүтээх хэнд ашигтай вэ?
Яг өнөөдрийн байдлаар шинэ Засгийн газар хийгээд УИХ-ыг муухай харагдуулах гэсэн төлөвлөгөө үргэлжилж байна. Үүнийг санаачлагч нь бүх ард түмний эв нэгдлийг илэрхийлэгч Ерөнхийлөгч гээд хэлчихэд буруудахгүй. Эрхэм Ерөнхийлөгч шинэ оны эхэнд "Утааны асуудлыг шийдэж чадахгүй бол Цагаан сарын дараа УИХ-ыг тараах талаар санаачилгатай ажиллана" хэмээн мэдэгдсэн.
Гэхдээ Ерөнхийлөгч танд сануулахд агаарын бохирдол бол дан ганц өнөөгийн эрх баригчдын хариуцлагагүй үйлдлээс бий болчхоод байгаа зүйл биш юм. Үе үеийн эрх баригчид агаарын бохирдлыг бууруулах асуудлаар 20 гаруй жил ярьж байна. Хамгийн сүүлд л гэхэд АН-ынхныг эрх барьж байх үед буюу 2012-2015 оны хооронд 137 тэрбумыг агаарын бохирдлыг бууруулахад зарцуулжээ. Өнөөдрийн утааг үүсгэхийн тулд АН-ынхан эрх барьж байх үедээ 137 тэрбумаар агаарын бохирдлыг "бууруулахаар ажилласан" байна. Бас нэг зүйл бол тухайн үед УИХ-ын гишүүн, салбарын сайд хийж явсан эрхмүүд өөрсдийнхөө хариуцлагагүйн “зуд”-ыг бусдаас нэхэж байна. Нэг үгээр тэд эсэргүүцэхийн тулд эсэргүүцэж байна. Утааны асуудлыг улстөржүүлээд УИХ-ыг тараах суурь болгож байгаад Ц.Нямдоржийн хэлдгээр гүн эмгэнэл илэрхийлмээр байна. Огцруулаад, тараагаад шийдчихдэг асуудал байсан бол АН-ынхан үүнийг хамгийн сайн хийх байсан. Гэвч хуулиа баталж, гарах арга замаа тодорхойлж эхлэнгүүт дүр эсгэсэн “эсэргүүцэгчид” дуугаа улам өндөрсгөж байгаа нь сонирхолтой агшин...
П.ГОО
Оллоо.мн