Үндэсний их баяр наадмын дараа нэг хэсэгтээ л олон түмэн бөхчүүдээр амьсгалдаг. Тэр дундаа улсынхаа баяр наадамд түрүүлж үзүүрлэсэн болоод шөвгөрсөн, шинэ цолонд хүрсэн бөхчүүдийн тухай хэсэгтээ л ам дамжин ярьдаг.
Харин сүүлийн жилүүдэд үүнтэй зэрэгцэн бөхчүүдэд олгож буй бай шагналын сураг хэсэгтээ л цуурайтдаг болсон. Наадамд түрүүлээгүй байсан ч шинэ цолонд хүрсэн шөвгөрсөн хэмээн нутгийн зөвлөл, ажилладаг байгууллага зэрэг нь уралдан бэлэг өгдөг болжээ.
Харин эдгээр хавтгайрсан шагналыг дэлгэрүүлэх үндсийг мэдээж нутгийн зөвлөл тавьсан. Тэд л анх аймаг сумынхаа нэрийг гаргасан бөхчүүдийг өч төчнөөн өндөр үнэтэй машин тэргээр байлсан нь сүүлдээ ийм хавтгайрсан шагнал болоход нөлөөлсөн.
Харин сүүлийн жилүүдэд үүнтэй зэрэгцэн бөхчүүдэд олгож буй бай шагналын сураг хэсэгтээ л цуурайтдаг болсон. Наадамд түрүүлээгүй байсан ч шинэ цолонд хүрсэн шөвгөрсөн хэмээн нутгийн зөвлөл, ажилладаг байгууллага зэрэг нь уралдан бэлэг өгдөг болжээ.
Харин эдгээр хавтгайрсан шагналыг дэлгэрүүлэх үндсийг мэдээж нутгийн зөвлөл тавьсан. Тэд л анх аймаг сумынхаа нэрийг гаргасан бөхчүүдийг өч төчнөөн өндөр үнэтэй машин тэргээр байлсан нь сүүлдээ ийм хавтгайрсан шагнал болоход нөлөөлсөн.
Энэ жилийн хувьд ч энэ жишиг үргэлжилж наадамд амжилттай барилдсан бөх болгон л бэлэг сэлтэд булуулж байгаа мэдээ дуулдаж байна. Тухайлбал, улсынхаа наадамд түрүүлсэн Н.Батсуурь аварга хоёр автомашин /Infiniti QX80, Ланд крузер-200/, 11 өрөө хаус, дөрвөн өрөө байр бэлгэнд аваад байгаа юм. Түүний хувьд байж болох зүйл. 512 хүчит бөхөөс ердөө ганцаараа нэг ч унаагүй үлдэнэ гэдэг баярлахаас аргагүй.
Тэгвэл хэдийгээр аймгийнх нь бөх түрүүлээгүй ч шөвгөрч амжилттай барилдсан хэмээн түрүүлсэн бөхөөс ялгаагүй байлж шагнаж байгаа нутгийн зөвлөл ч байна. Түүнчлэн сайн барилдсан бөхөө шагнахаар хандив тусламж цуглуулж буй ч нутгийн зөвлөл байна.
Харин иргэд энэ мэт хэт туйлширсан үйлдлийг ихэд дургүйцэн хүлээн авч байгаа юм. Тэд за яах вэ аймаг сумынхаа нэр усыг гаргаж, улсынхаа наадамд нэр төртэй барилдсан бөхчүүдийг бага сага юмаар байлж болох ч хэдэн зуун саяын үнэтэй машин тэргээр байлж байгаа нь эдийн засгийн хямралаас дөнгөж сэргэж байгаа энэ үед нэг л тохирохгүй үйлдэл хэмээн үзэж байна.
Түүнчлэн манай хөдөө орон нутагт дэд бүтэц, үйлдвэржилтийн асуудал огт анхаарагдахгүй үлдсэн асуудал. Тиймээс орон нутагт төсвийн хэдэн байгууллагын ажилчдаас бусад нь бараг л ажилгүй суудаг. Ийм үед аймаг, сумандаа бөхчүүдийг байлж, цайлдаг мөнгөөрөө ганц ч гэсэн хүнийг ажилтай болгох ажлын байр бэлдэх хэрэгтэй байгааг иргэд хэлж байна.
Ингэхийн тулд нутгийн зөвлөлийнхөн идэвхтэй ажиллах нь чухал болоод байна. Ер нь манайд нутгийн зөвлөл гэж хэдэн хүн өөрсдийгөө өргөмжлөөд, наадам, цагаан сараар гэнэт гарч ирэн нутаг уснаасаа хол амьдарч буй иргэдийг цуглуулан хандив нэрээр мөнгө цуглуулах ажил хийдэг хэсэг бүлэг хүмүүс сүүлийн жилүүдэд эрчээ авч байна. Ингээд нутгийн ой, нутгийнхны золголт гэх мэт аргаар цуглуулсан мөнгөөрөө нутагтаа гац өнгөтэй өөдтэй бүтээн байгуулалтын ажил, өөр бусад бодит ажил хийлгүйгээр энэ мэт наадамд хэд давсан бөхийг байлж, цайлахад түмний хөрөнгийг зарцуулж байгаа нь туйлын харамсалтай.
Ер нь манайхан энэ мэт туйлшралаа зогсоохгүй бол наадмын дараа хэдэн бөхчүүддээ байдгаа барьчихаад өөрсдөө хоосон сууж мэдэх нь байна.
Б.Од