Зарим хүмүүс интернэт, вэб хоёрыг нэг зүйл мэт ойлгодог. Товчхондоо бол, вэб буюу World Wide Web нь интернэт дотор ажилладаг программ хангамж юм.
Интернэтээр худалдаа хийх, гэрээ байгуулах гээд бүх төрлийн үйлчилгээг авч болно. Энэ бүхэн нь зөвхөн вэбүүд дээр тулгуурласан байдаг.

YAHOO-д өдөрт 145 сая хэрэглэгч ханддаг
Швейцарийн Женев дэх физишйн СЕRN лабораторид Тим Бернерс Ли гэдэг хүн 1989 онд вэбийг анх бүтээсэн гэдэг. Тус лабораторид мэндэлсэн анхны вэб хуудсыг хойтон жилээс нь байгууллага, хүвь хүмүүс ашиглаж эхэлсэн аж. Хөгжлийн шат нь ийнхүү эхэлсэн вэб хуудас 1995 оноос интернэтийн нүүр царайг маш хүчтэй өөрчилж байгаа нь тодорхой болов. Алдарт Мicrosoft Nesсаре зэрэг компаниуд вэб хуудас бүтээх ажилд асар их хөрөнгө хаяж, зах зээл дээр шируүн өрсөлдөж эхэлсэн ажээ.
Энэ нь Мэдээлэл улам бүр үнэ цэнэтэй болж байгаа өнөө үед аж ахуйн нэгж, хувь хүн, бизнесмэнуүд өөрийн явуулж буй үйл ажиллагааны тухай мэдээлэл, сурталчилгааг интернэтэд байрлуулах нь үлэмж ашгийг авчрах ирээдүйтэй алхам хэмээн ойлгосных байсан. Өнөөдөр интернэтэд үй олон вэб байршиж, өөр өөрийн орон зайдаа мэдээлэл, сурталчилгааг сая саяар нь цацаж байна.
Та бидний сайн мэдэх YАНОО-г зохион бүтээсэн Жерри Янг, Дэвид Фило нар дэлхийн
хамгийн баян залуусын жагсаалтад дээгүүрт ордог нь санаандгүй хэрэг биш юм. Тэд вэб хуудсандаа баннер адвертайзмент буюу төлбөртзй сурталчилгаа байрлуулж ихэнх ашгаа олдог, Өдөрт дунджаар 145 сая хэрэглэгч 625 сая удаа YАНОО-д ханддаг нь тэдний түрийвчийг хором хормоор зузаатгаж байдаг юм.
Хайлтын бас нэг томоохоy хуудас болох Сооg1е.соm 2002 онд 105 сая ам.долларын орлого олж байсан бол, ганцхан жилийн дараа 961 сая болж суга өсчээ. Энэ нь хэрэглэгчийн тоо эрс өсч буйтай холбоотой. Нөгөө талаар үүнийг дагаад бизнесийн хүрээнийхэн зар сурталчилгаагаа түгээх оновчтой хэлбэр бол интернат гэдгийг улам бүр хүлээн зөвшөөрч буй нь вэбүүдэд асар их орлого авчрах үүд хаалга болж байгаа юм.

Монголын вэбуудын тухай
Интернэт дагасан бизнес ирээдүйд Монголд ч багагүй ашиг авчрахыг доорх жишээ
нотолно. Манайд төрөл бүрийн вэбүүд олноороо хурдацтай төрж байгаа. Монголын шилдэг вэб шалгаруулах уралдаан-д 2002 онд 36, 2003 онд 56 баг оролцож байсан бол энэ жил 185 багийн вэб оролцсон нь үүнийг гэрчилнэ.
Сайн вэбүүд олон ч, тааруухан нэг нь бас я тааралдах. Түгээмэл тохиолдох нэгэн жишээ гэвэл, бусдыг санаандгүй байдлаар н гэмээр доромжмлсон сэтгэгдлүүдийг захын вэбээс олж үзэж болно. Аягүйдвэл аав, ээж, ах дүү эсвэл найз нөхдийн зураг, хөргийг зочдын сэтгэгдэлтэй нь хамт үзнэ. Сзтгэгдлүүд дунд эвгүйцмээр үгс хөврөх нь энгийн үзэгдэл мэт болж. Бусдын бутээлийг өөрийи юм шиг хээвнэг вэбдээ байрлуулах нь юу ч биш. Иймэрхүу сайтыг бүтээгчид нь ихэвчлэн интернэт, вэб хуудасны талаар сонирхолийн төдий хагас дутуу мэдлэгтэй, дээр нь ёс зуйн хувьд доголдолтой хүмүус байдаг нь үзтэл илт.
Харин хэн ч үзсэн үнэхээр хэрэгтэй сайт болжээ хэмээн сайшаахаар вэбүүд бас бий. Тухайлбал, Монгол Улсаас БНСУ-д суугаа ЭСЯ-ны www.mongolembassy.соm нь өнгө, дизайн, агуулгаараа бусдаас илт ялгардаг гэж мэргэжилтнүүд дүгнэдэг юм билээ. БНСУ-д ажиллаж, амьдарч буй монголчуудын талаар болон тус оронд ажиллахыг хүсэгчдэд зориулсан эл баялаг мэдээлэл бүхий вэб 2004 оны шилдэг вэб хуудсаар тодорсон байна. ернэтээр худаАнзаарч байхад, боловсролын чиглэлийн сайтууд нэлээд байдаг аж. Бас хэрхэн бүтээх, интернэт гэж юу болох гэхчилэн төрөл бүрийн зөвлөгөө бүхий вэбүүд цөөнгүй. www.asuult.net гэхэд л интернэтийн төдийгуй танин мэдэхoйн ач холбогдолтой маш баялаг мэдээлэлтэй.
Энt мэтчилэн дурдаад байвал, Монголд бүх салбарын тухай мэдээлэлтэй сайтууд бас ч гэж бий болсон. Түүгээр ч үл барам Монголын вэбуүд бизнес утгаараа аль хэдийнэ хөлөө олж эхэлснийг түүнд байрлах зар, рекламууд гэрчилнэ. Бас мэдээллийг нь уншихад дийлэнх нь төлбөртэй болж амжсан байна. Цаашдаа ч улам хүчээ авах нь эргэлзээгүй. Монголд электрон зах зээл соёолж эхэлсэн бөгөөд бизнесийн орон зайн хувьд хэнд ч нээлттэй байна хэмээн нэгэн сүлжээний компанийн захирал хуучилсныг энд дурдахад илүүдэхгүй биз ээ.
Вэб хуудсыг хэн ч хийж болно. Гагцхүү хэрэглэгчдийн хэрэгцээг хангасан байдлаараа
бусдаас эрс ялгарах, өнгө үзэмж, дизайн сайтай байх, олон хүнд хүрдэг байх болон өгсөн командыг өндөр хурдтайгаар гүйцэтгэдэг зэрэг наад захын шаардлагуудыг хангах хэрэгтэй. Хамгийн гол нь ёс зүйтэй сайт бүтээгээрэй гэж захихад илүүдэхгуй байх. Учир нь, вэб бол тухайн улс оронд интернэт, мэдээллийн технологи ямархуу түвшүнд хөгжиж буйн нүүр царай болж байдаг. Вэбийг хэрхэн бүтээх талаар нарийн мэдээлэл авахыг хүсвэл www.asuult.net зэрэг сайтад тодорхой зөвлөгөө бий гэдгийг сануулъя.
(өнөөдөр 2004.06.14 139)