Ялаа нь хөгжлийнхөө явцад өндөг, авгалдай, хүүхэлдэй, бие гүйцсэн ялаа гэсэн 4 үе шатыг дамжин хөгжиж, 1-1.5 сар амьдрах хугацаандаа 5-6 удаа өндөглөн, нэг удаад 100-180 өндөг гаргадаг.
Ялаа устгах ажлыг авгалдай болон бие гүйцсэн үед нь эрчимтэй хийх нь илүү тохиромжтой.
Нийслэл хотод тасалгааны ялаа, хогны ялаа, сэг зэмний ялаа гэх мэт 10 зүйл ялаа өсөж үрждэг гэдгийг судалж тогтоосон бөгөөд эдгээр нь ямар ч төрлийн хоолыг идэх чадвартай юм.
Ялааны устгалын ажилд иргэд хөдөлмөрчид, байгууллага, аж ахуйн нэгжүүд өөрсдөөсөө шалтгаалах дараах энгийн ажиллагааг хийхэд л ялаатай тэмцэх үндсэн гол ажил хийгдэх юм. Yүнд
1.Гэр байрныхаа болон ажлын өрөө тасалгааны хог хаягдлыг таглаатай битүүмжилсан сав, болж өгвөл гялгар уутанд цуглуулан бункер, хогийн савандаа хийж байх.
2.Гэр байр, ажлын газрынхаа хаалга, цонхонд тор татах
3.Цонхнуудаа сайтар харанхуйлж, зөвхөн салхивчаа нээж орхиод 10-15 минут болоход л ялаа гэрэл бараадаад хурдан зайлдаг.
4.Ялаа нэвт салхинаас зайлдаг тул тусгалгаагаа үргэлж салхилуулж байх хэрэгтэй.
5.Шал, цонхоо керосинтай усаар угаавал тасалгаанд ялаа орохгүй. Тэрчлэн шалаа давирхайлаг тосоор тосолж болно.
6.Бага хэмжээний чихэр хольсон формалины 2 хувийн уусмал нь ялаанаас сайн хамгаалдаг. Уг уусмалыг тавганд хийж хүүхэд хүрэхээргүй газарт тавина. Мөн наалдамхай, хуурай хоёр төрлийн ялааны хор гэсэн цаасыг худалддаг.
7.Цонхны хүрээг орос цуугаар арчвал цонхоор ялаа орохгүй.
8.Жорлон бохир усныхаа нүх, хогийн сав, бункерыг ялаа орохгүйгээр битүүлэн түгжээ хийх, зай завсаргүй болгох гэх мэт хлорын шохой, булцасан халуун ус, давс, хужир, техникийн хагядал тос, барилгын шохой, юм угаасан саван, угаалгын нунтагтай ус зэргийг хийх
9.Ялаа үрждэг гол газар бол ил задгай хогийн цэгүүд байдаг. Ийм учраас иргэд, хөдөлмөрчид, байгууллага, аж ахуйн нэгжүүд хогоо ил задгай байлгахгүй байж хэрэв хогийн цэг бий болсон тохиолдолд даруй зайлуулан, үлдсэн талбайг халдваргүйжүүлж байх шаардлагатай.
Эдгээр энгийн аргуудаас гадна химийн аргаар ялаа устгалыг хийх хэрэгтэй. Химийн аргаар хийгдэх ялаа устгалд улсын бүртгэлд бүртгэгдсэн, баталгаа, шинжилгээтэй хор бодисуудыг ашиглах бөгөөд ийм хор бодисуудыг мэргэжлийн байгууллага, аж ахуйн нэгжийн заавар, зөвлөгөөний дагуу иргэд өөрсдөө хийж болно.