Yгэн бус харьцааны төрө зүйл
Хүмүүс хооронд санаа, сэтгэл хөдлөлөө хөгжим бичих, уран зураг зурах, замын тэмдэг тавих, нөхцөл байдалд тохируулан хувцаслах, үсээ янзлах, нүүрээ будах зэрэг олон янзын үгэн бус аргаар илэрхийлдэг.
Эдгээрээс гадна хүн хүнтэй харьцахдаа барьж байгаагаа зайгаагаар тухайн хүнд хэрхэн хандаж байгаагаа илэрхийлдэг. Байранд хүмүүс хоорондын харьцаны дөрвөн бүсийг ялгаж үздэг.
Дотны харьцааны бүс /хагас метрээс шууд биер шүргэх хүртэл/. Хайртай хосууд, эцэг, цэх хүүхдүүд, дотны найз нар ийм зайнд хоорондоо уулздаг. Огт танихгүй хүн танд ийм зайнд ойртвол та нэлээд тухгуй байдалд орох нь лавтай. Хамгийн ойр дотны хүмүүсээс гадна эмч, оёдолчин, сувилагч зэрэг мэргэжлийн хувьд үйлчлүүлэгчийнхээ биенд хүрэх шаардлагатай мэргэжлийн хүмүүсийг ийм зайнд өөртөө ойртуулдаг. Хэн нэгэнтэй уулзахдаа энэ бүсд орохыг оролдсноор та тухайн хүнтэй найзлах, дотно харьцаатай болох хүсэлтэй байгаагаа ойлгуулж байгаа хэрэг юм. Аз жаргалтай хосууд яг энэ бүсд байж хоорондоо тухтай харьцдаг гэдгийг сэтгэл зүйн туршилтууд нотолсон байдаг. Тэгэхээр хоорондоо түнжин муутай хосууд нэгнийхээ дотны харьцааны бүсд орохоос аль болох зайлсхийдэг болох нь ойлгомжтой байх.
Хувийн харьцааны бүс /0.5м-1.5м/. Энэ бүсийн хязгаар нь соёлоос хамаараад ялгаатай байдаг. Ийм зайнаас сайн танилууд хоорондоо харьцдаг. Ийм зайн нь хүмүүст гар барих, нэгнийхээ мөрийг алгадах зэргээр бие биендээ гар хүрэх боломж олгодог. Ихэнх хүмүүс энэ бүсийг өөрийнхөө хувийн орон зай гэж үздэг бөгөөд хөндлөнгийн хүмүүсийг түүндээ оруулах дургүй байдаг гэдгийг сэтгэл судлаачид тогтоожээ. Та автобус, такси зэрэг хүн олноор цугалсан газар хүмүүс аль болох харц тулгарахгүй байхыг хичээж, цонх, хана, эсвэл тааз руу ширтдэгийг та санаж байгаа байх. Тэд хувийн орон зайндаа хөндлөнгийн хүнийг оруулахгүй гэсэндээ тийм үйлдэл хийдэг.
Албан ёсны бүс /1.5м-3м/. Ийм зайнаас голдуу ажил хэргийн эсвэл ач холбогдол багатай, гэнэтийн уулзалтууд явагддаг. Дарга, албан хаагч эсвэл таагүй хүнтэй уулзах талаар зайгаа авах гэж ярьдаг гэдгийг та санаж байгаа байх. Yнэхээр та хэн нэгэнтэй ямар нэг чухал, эсвэл дотны яриа өрнүүлэхдээ хоорондоо 1.5-3 метр зайн зогсочихоод ярихыг төсөөлөхөд бэрх. Ийм зайнаас ёс төдий, албархаг байдлаар харьцахад тохиромжтой гэдэг нь ойлгомжтой.
Нийтийн харьцааны бүс /3 метрээс цааш/. Та том зааланд суугаад илтгэл тавьж байгаа хүний яриаг сонсож байгаа бол олон нийтийн харьцааны бүсд оржээ гэж болно. Илтгэл тавьж байгаа хүн та хоёрын хоорондох зай нь нийтийн харьцааны бүс юм. Ийм зайнаас та гар барих, мөрийг нь алгадах зэрэг дотны хүнтэйгээ харьцахдаа хэрэглэдэг дохио зангаа, тайлбар хийх боломжгүй юм. Ийм зайнаас ажил хэргийн яриа.