Тэдний энгэрш сарнай хатгаж гоёсон. ТВ-9 телевиз, Эмэгтэйчүүд эв нэгдэл хөдөлгөөн, FМ 103.6 хамтран Бичин жилийн шилдэг эмэгтэй удирдагч-ийг нэрлэсэн юм. Ёслолын ажиллагааг ТВ-9 телевизийн захирал Ц.Энхбат, Эмэгтэйчүүд эв нэгдэл хөдөлгөөний тэргүүн, УИХ-ын гишүүн Ц.Арвин нар нээлээ. Ц.Энхбат захирал энэ үеэр хэлэхдээ Монголын нийгмийн хөгжлийг эмэгтэй хүнгүйгээр төсөөлөх аргагүй. Нүд сэтгэлийн толь гэдэг бол эмэгтэйчүүд нийгмийн өнгийг тодорхойлж байдаг гэсэн юм. Ийнхүү нийгмийн өнгийг тодорхойлогч эмэгтэйчүүд тодорч эхэллээ. Сал бар салбарын 16 эмэгтэйг тэд тодруулжээ.
Ц.Энхбат захиралтай ёслолын үеэр уулзаж шилдэг 16-г ямар шалгуураар тодруулсныг сонирхсон юм.

-Бид мэргэжлийн байгууллагын үнэлгээг баримтлахыг бодоогүй. Мэдээж тэдний саналыг харгалзаж үзсэн л дээ. Гэхдээ олон нийтийн санаа бодолд илүү тулгуурласан. Ганга гоёл ХХК-ийн Б.Дунгаамаа захирал гэхэд л монгол дээлийг шинжлэх ухааны үндэстэй судлаж, төгс төгөлдөр хувцас гэдгийг гаргаж ирсэн хүн. Түүний 20 гаруй жилийн эрдмийн ажлын үр дүнг бодолцсон. Бид шилдэг эмэгтэйчүүдийг тодруулахдаа утсаар санал авсан, мэргэжлийн байгууллагаас санал авсан. Салбар салбарыг хамрахыг хичээсэн л дээ. Энэ удаагийн шалгаруулалтаар улс төрчид, урлагийнхан, спорт, эдийн засагчдыг тодруулаагүй. Үүнээс бусад салбарыг хамарч чадсан болов уу.

-Шилдэг эмэгтэйчүүдийг алдаршуулах талаар энэ үдэш олонтаа ярилаа. Тухайлбал танай телевиз тэдний тухай мэдээлэхэд цаг гаргана гэсэн үг үү?
-Тиим ээ. Бид энэ хүмүүсийн тухай нэвтрүүлэг хийх болно. ҮCD ч гаргалаа. Юу болж бүтэж байна, хэн үүнийг манлайлж байгааг харахыг хичээсэн. Хэвлэл мэдээллийнхний үүрэг өнгөтэй гэрэл гэгээтэй юм харуулах. Траншейний хүүхэд, биеэ үнэлэгчид зэрэг болж бүтэхгүй хумүүсийн тухай хангалттай бичиж ярьцгаасан ч багасаагүй. Энэ бүхэн болж бүтэхгүй гэсэн уур амьүгалыг нийгэмд төрүүлж, гутранги үзлийг дэвэргэдэг.

-Танай телевиз шилдгүүдийг шалгаруулах ёслолыг үе үе зохион байгуулдаг. Магадгүй энэ бухэн танай имижийг бүрдүүлдэг гэж хэлж болох байх?
-ТВ-9 ийм арга хэмжээ их зохиодог л доо. Барилгын шилдэг бүтээн байгуулалт, 1000 ламын чуулган, есөн энэрэнгуй байгууллага шалгаруулсан. Зөвхөн өнөөдрөө биш маргаашаа харахыг бид хичээдэг. Монголд 500 гаруй мянган өрх бүл байдаг гэсэн тоо бий. Өнөөдөр 16 өрхийн хатагтай нар шалгарлаа. Цаашдаа гэр бүл бүхэн ийм өнгөтэй байгаасай гэж хүсч байна гэлээ.

ГЭРЛЭХ ЁСЛОЛЫН ОРДОН ЗӨВХӨН МОНГОЛД БАЙДАГ
Гэрлэх ёслолын ордны дарга Х.Оюунчимэг үйлчилгээний салбарын шилдэг эмэгтэй удирдагчаар шалгэрсан юм. Тэрбээр 15 жилийн турш энэ ордныг толгойлжээ.

-Гэрлэх ёслолоо танай ордонд хийсэн олон хүний гэгээн дурсамж тантай холбоотой гэхээр үнэхээр сайхан ажил юм аа. Харин анх энэ ордонд ирэхэд юу бодогдож байсан бэ?
-Анх энэ ажлыг авахад эмэгтэй хүний нүдээр харж, өөрчлөх, цэгцпэх, тохижуулах ажил их байсан. Энэжилүүдийн турш миний хамт олон намайг дэмжиж ирлээ.

-Шинэлэг үйлчилгээ санал болгох уу?
-Үйлчилгээгээ өргөтгөх талаар бодож байгаа. Бөгж, хуримын хувцасны сонголтоо нэмэгдүүлнэ.

-Хамгийн үнэтэй бөгж хэдэн төгрөг байдаг бол гэдэг уншигчдад сонин байж магадгүй?
-Дөрвөөс таван төрлийн бөгж 60 мянган төгрөгнөөс авахуулаад сая төгрөгийн үнэ хүрч болно. Хүмүүс үнийг нь харахаасаа өөрсдийн сонирхлоо дагаж сонголт хийдэг л дээ.

-Танай ордонд хэдэн хүн гэрлэх ёслолоо хийсэн бол?
-29600 хүн гэрлэсэн.

-Бусад орны гэрлэх ёслолтой танилцcан уу?
-Солонгос, Хятад, ОХУ, Германд гэрлэх ёслолтой танилцаж байлаа. Гэхдээ манайх шиг зориуд байр барьж, гэрлэх ёслолын ордон байгуулсан газар дэлхийд байхгүй. Оросууд бүртгэлийн газраа ёсолдог. Азийнхан зоогийн газар, буудалд, европчууд сүмд ёсолчихдог.

-Танайх хэдэн хүүхэдтэй вэ. Тэд танай ордонд гэрлэх үу?
-Гурван хуүхэдтэй. Хүүхдүүдээ гэрлэх үеэр хамар шархираад явчих болов уу гэж боддог. Манай ордонд олон жил ажилласан охин гэрлэхэд би уйлаад уг хэлж чадаагүй л дээ. Х.Оюунчимэг дарга хориод цэрэг-тэй. Хамтын хөдөлмөрөөр манай үйлчилгээ явдаг гэж тэр хэлсэн юм.

Цашрамд сонирхуулахад тус ордонд гэрлэсэн 20 гаруй мянган хүнип 10 гаруй мянга нь Х.Оюунчимэг даргын гараар оржээ. Гэрлэх ёслолоо энэ ордонд хийсэн хүн бүр түүний дуу хоолой, ерөөлипн үгийг дурсч явдаг буй за.

БИЧИН ЖИЛИЙН ШИЛДЭГ ЭМЭГТЭЙ УДИРДАГЧИД
Ганга гоёл ХХК-ипн захирал Б.Дунгаамаа
Гэрлэх ёслолын ордон-ы дарга Х.Оюунчимэг
Чингэлтэй дүүргиин Мөрдөн байцаах тасгийн дарга Ц.Алтанцэцэг
Зар мэдээ сонины эрхлэгч Д.Баясгалан Алтжин ХХК-ипн ерөнхип захирал Г.Алтан
Мон полимент ХХК-ипн ерөнхий захирал Ц.Гарамжав
Бенедакт ХХК-ипн ерөнхий захирал Д.Тунгалаг
МТЗ ХХК-ийн ерөнхип захирал Х.Жавхлан
Хан хапрханХХК-ийн ерөнхип захирал А.Алтанцэцэг
Монгол шуудан банкны гүйцэтгэх захирал Ц. Оюунжаргал
Нийслэлипн Баянзүрх дүүргиин арван жилийн 84 дүгээр сургуулипн захирал П.Цэрэндулам
Бишрэлт ХХК-ийн ерөнхип захирал Б.Ундраа
Монгол банкны валютын газрын дарга Ц. Одонгуа
Сүлжээ ХК-ипн гүйцэтгэх захирал А.Зумаа
Өлзийт учрал ХХК-ипн захирал Тунгалаг
Эх нялхсын сувиллын клиникийн дарга Хаш-Иш

БУСДАД ЭХ ХҮНИЙ САЙХАН СЭТГЭЛЭЭР ХАНДВАЛ УДИРДАХАД АМАР БАЙДАГ
Уул уурхайн салбарын шилдэг эмэгтэй удирдагчаар Мон Полимент ХХК-ийн захирал Ц.Гарамжав тодорсон. Эрчүүдийг удирддаг энэ эмэгтэй өөрөө ч эршүүд төрхтэй нэгэн. Ц.Гарамжав инженер геологчипн мэргэжилтэй. 21 жил уул уурхайн салбарт эрчүүдтэй мөр зэрэгцэн ажиллажээ. 500-гаад ажилтантай гэнэ. Эднийх алтны үйлдвэрлэл эрхэлж, нүүрс шохойн чулуу олборлох судалгаа хийж байгаа юм байна.

-Эмэгтэй удирдагчаар шалгарсанд баяр хүргэе. Ингэхэд эмэгтэй дарга нар гэртээ ч бас удирдагч байдаг болов уу?
-Гэртээ тавуулаа. Гэртээ удирдана, удирдуулна.

-Уул уурхайн салбарт эрчүүд голдуу ажилладаг байх. Эрчүүдийг удирдалад хэцүү юу?
-90 хувь нь эрчүуд. Сайхан сэтгэлээр хандвал удирдахад амар хүмүүс шүү дээ. Тэдэнтэй ажиллахаар жаахан түс тас зантай болчихдог юм. /инээв/

-Хэцүү үе олон таарч байсан байх?
-Компаниа хөл дээр нь боегоход бизнесмэн бур зовлон бэрхшээл туулдаг. Маш их зовсон гэж бодсон чинь саяхан Далай ламтай уулзахдаа надаас илуү зовлон бэрхшээлтэй олон хүн байдгийг ойлгосон. Тэгээд сэтгэл уужирч, дотор ариуссан шүү.

-Удирдагчийн хувьд ямар зарчим баримталдаг вэ?
-Хөдөлмөрийг шударга үнэлэхийг нэг номерт тавьдаг. Хамтрагч түншүүдийнхээ эрх ашгийг өөрийнхөөсөө илүүд тавихыг чухалчилдаг. Бусдад эмэгтэй хүний, эх хүний сай-хан сэтгэлээр хандаж байвал удирдахад амар байдаг.

Б.НАМУУН
(өдрийн сонин 2005-03-10 061)