-Сахарын диабет өвчтэй хүн нүдний эмчийн хяналтанд тогтмол байх шаардлагатай.Учир нь уг өвчний үед нүдний угт судасжилт үүсдэг. Нүдний дотор талын бүрхэвч боловч торлог судаслагын хэсэгт шинэ судас ургаснаас үүдэж нүдний угт цус харвах, хавагнах зэрэг өөрчлөлтүүдээс нүдний торлог хэсэг хуурах гэх мэт хүндрэл гардаг. Монголчуудад сахарын диабет өвчнөөс сохрох, сохролтын хувьд бага байдаг. Харин Европын хүмүүсийн хувьд уг өвчнөөс нүдний хараа муудах, сохролтын хэмжээ өндөр байна. Тийм учраас нүдний эмчийн хяналтанд байнга байхаас гадна шинэ судас ургасан тохиолдолд эрт илрүүлж, ургалтыг зогсоох эмчилгээ хийлгэснээр хараа алдахаас сэргийлж болно. Уг өвчинд нас хамааралгүй.
-Шинж тэмдэг нь яаж илрэх вэ?
-Уг өвчний шинж илрэх үед юуны түрүүнд ам цангах, шингэн зүйл ихээр уух, хөлрөх, ядрах гэх зэрэг өөрчлөлт гарна. Хүндэрсэн үедээ цусны даралт ихсэх, зүрх судасны систем хямрах өөрчлөлтүүд гарахаас гадна бөөрний дутагдал үүсдэг.
-Нүдний угийг шинжилснээр ямар үр дүнд хүрэх вэ?
-Нүдний уг нь шинжилгээний нэг хэсэг. Нүдний угт хүний бие доторх судасны ил хэсэг харагддаг. Нүдний угаар тухайн хүний цусны даралтаар хэр олон жил өвчилсөн, судасны хатуурал, тархины даралт, хэр зэрэг байхыг тогтоож шинжилдэг оношийн ач холбогдолтой.
-Тархины хүнд гэмтэл авч байсан тухайн үедээ гайгүй байсан ч яваандаа хараа муудсаар хараагүй болсон, ямар арга хэмжээ авах вэ?
-Харааны мэдрэл нь тархины нэг хэсэг юм. Тийм учраас тархины хүнд гэмтэлтэй үед харааны мэдрэлийн өөрчлөлтөнд орж, өөрөөр хэлбэл цусан хангамжийн дутагдалд орж, хавчигдаж, дарагдаж, тархины хэсгийн гэмтлээс үүдээд харааны мэдрэл тэр даруйдаа хараагүй болох, эсвэл аажмаар тэжээлийн доройтолд орсноор хараагүй болох шалтгаан байна. Энэ хүний хувьд тархины гэмтэл авсан нь аажмаар хараанд нөлөөлсөн байж болох юм. Энэ үед харааны мэдрэлийн үхжилт явагдсан байх талтай. Харааны мэдрэлийн үхжилт нь төв хэсгээсээ зах руугаа явж байгаа хэлбэр юм. Гэмтэл аваад удаагүй тохиолдолд эмийн эмчилгээ хийлгэвэл харааны мэдрэлийн үрэвсэл, өөрчлөлт үхжилтийг зогсоох хандлага байдаг. Тэжээлийн доройтолд орсон үед харааны мэдрэлийн эмчилгээг сэргээх эмчилгээ ховор байдаг.
-Нөгөө нүдэндээ нөлөөлөх болов уу?
-Тархины гэмтлийн шалтгаан арилсан, тархины даралт зүгээр болсон нэг нүдийг нь хараагүй болгосон шалтгаан нь аажмаар зогсонги байдалд орсон бол нөгөө нүдэндээ нөлөөлөхгүй. Хэрвээ тархины даралт ихсээд тархины өөрчлөлт улам нэмэгдвэл, нөгөө нүдэнд нь нөлөөлж болохыг үгүйсгэхгүй. Иймд нүдний мэргэжлийн эмчид болон мэдрэлийн эмчид үзүүлж хянуулж байх хэрэгтэй.
-Нүдэнд цус харвалт үе үе үүсдэг энэ нь нүдний даралт байж болох талтай юу?
-Нүдний салстад цус харвах нэг шалтгаан нь нүдний даралттай холбоотой байхаас гадна судасны даралттай холбоотой юм. Цусны даралт нь ихдэх, багадах үед нүдний салстад цус харвах нь элбэг байдаг. Мөн судасны нэвчимтгий чанартай их холбоотой. Тийм учраас нүдний даралтны шалтгаан болохоос гадна мөн цусны даралтны шалтгаан, цус бүлэгнэлтийн шалтгаанаас үүдэж нүдний салстад цус харвадаг. Энэ нь ихэвчлэн хаврын улиралд витамины дутагдал, судасны хананы нэвчимтгий өөрчлөлтөнд орсоноос болно. Тийм учраас цусны даралтаа тогтмол байлгаж байх хэрэгтэй. Мөн нүдний эмчид хандаад нүдний даралттай эсэхээ тодорхойлуулаарай.
-Хиймэл нулимс дусааж байхыг зөвлөсөн. Олдоц муу байх юм? Нүд загатнаад байдаг орлуулж хэрэглэж болох уу?
-Хиймэл нулимс дусаах хэлбэр бол нүд хуурайших шинж тэмдгүүдийн нэг юм. Ихэвчлэн 40-50-аас дээш насныханд нүд хуурайших шинж тэмдэг илэрдэг. Энэ нь агаарын бохирдол, гадны нөлөөллөөс гадна гормоны өөрчлөлтүүд гардагтай холбоотой. Энэ хүний хувьд нүд загатнаад хуурайшаад ажиглагдаж байна. Нүд загатнах нь харшлын гаралтай байх нь элбэг байдаг. Тийм учраас нүдний эмчид хандахаас гадна харшил, үрэвслийг дарах эмчилгээ, нүдний төрөл бүрийн дусаалгууд байна. Хэрвээ нүд аргаад байвал нүдний янз бүрийн витаминуудын дусаалгаас эмчийн заавраар дусааж болно.
/Талимаа нүдний эмнэлэг Нүдний эмч Д.Янжиндуламын зөвлөлгөө/

2005.03. Хань