Өнөөдөр бидний амьдралд хүч түрэн орж ирээд байгаа шигэрүүлсэн хий нь 1900 оны орчим анх нээгдсэн байна. Тэр хугацаанаас хойш өдрөөс өдөрт хэрэглээ нь хүмүүсийн дунд өсөн, эрчим хүчний найдвартай, үр ашигтай эх үүсвэр болон хэрэглэдсээр Монголд орж ирээд хэрэглэгчид бидэнд хүрээд байна.
Шингэрүүлсэн хий гэдэг нь LPG буюу Liguefied Petroleum Gas шингэрүүлсэн хийн түлш гэсэн үг байна. Шингэрүүлсэн хий нь хэвийн хэм болон даралтад байх үедээ хийн хэлбэртэй байх бөгөөд тодорхой даралт болон хасах хэмийн нөхцөлд оруулахад шингэн ордог байна. Шингэрүүлсэн хийг байгалийн хий болон нефть боловсруулах гэсэн үндсэн 2 аргаар гаргаж авдаг байна. Шингэрүүлсэн хий нь бензин, дизель түлш болон бусад эрчим хүчний бүх эх үүсвэрийг орлож чадах давуу талтай юм. Манай улсад шингэрүүлсэн хийг ЮниГаз компани оруулж ирээд байгаа бөгөөд Дэд Бүтцийн Яамнаас зарласан Нийтийн хэрэгцээнд /авто тээвэр, үйлдвэрлэл, үйлчилгээ ахуйн хэрэгцээ, дулан хангамж/ шингэрүүлсэн хийг ашиглах ажил, үйлчилгээ эрхлэх аж ахуйн нэгжийг сонгон шалгаруулах тендерт Петровис Японы Сумитомо корпораци, Ичитака, Монголын Нью Тэл Карт компаниуд консорциумаар хамтран оролцон ялагчаар тодорсноор энэхүү үйл ажиллагааг эрхлэх 5 жилийн онцгой эрх авсан бөгөөд 2004 оны 9-р сарын 10-ны өдөр албан ёсоор байгуулагдсан компани юм. Өнөөдрийн байдлаар Улаанбаатар хотод автомашинийг шингэрүүлсэн хийгээр цэнэглэх 3 станц үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Юнигаз компани нь цааш даа улаанбаатараар зогсохгүй Монгол улсад шингэрүүлсэн хийн худалдаа, хэрэглээний сүлжээг бий болгож хэрэглэгчдийг чанартай бөгөөд эдийн засгийн хэмнэлттэй бүтээгдэхүүн, үйлчилгээгээр найдвартай хангах явдалд тулгуурлаж байна. Дэлхий нийтэд 8.3 сая ширхэг автомашин хийгээр ажиллаж байгаа судалгаа гарсан байна. Шингэрүүлсэн хийн 1 литр нь 590 төгрөгөөр манай зах зээлд худалдаалагдаж байгаа юм айна. Шингэрүүлсэн хийг жолооч нар горимийн дагуу зөв хэрэглэснээр агаарын бохирдолт багасах,жолооч нар эдийн засгийн хувьд ч хэмнэлттэй, нийгэмдээ ч нэмэр болох юм байна.

Т.Оргил /olloo mn/