Яамны харьяа тусгай хамгаалалттай газруудын үйл ажиллагаа болон байгаль орчны чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг төсөл хөтөлбөрүүдийн хэрэгжиллтэй танилцсан аж.

Хэнтий аймгийн хамгийн хойд сум Дадалын Онон, Балжийн тусгай хамгаалалттай газрын захиргааг түшиглэн Дэлхийн байгаль хамгаалах сан, Японы Ядуурлыг бууруулах сантай хамтран Байгаль орчин, аялал жуулчлалын яамнаас Нутгийн иргэдэд түшиглэсэн байгалийн нөөцийн менежмэнтийг дэмжих замаар ядуурлыг бууруулах төсөл хэрэгжүүлж эхэлжээ.

Азийн хөгжлийн банкаар дамжин хэрэгжиж, дөрвөн жилийн хугацаанд 2,0 сая ам.долларын санхүүжилт хийгдэх энэ төслийн нээлтэд Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайд Л.Гансүх оролцсон байна. Төсөлд Хэнтий аймгийн Дадал, Биндэр, Баян-Адарга, Батширээт, Норовлин зэрэг зургаан сум, Өмнөдэлгэр сумын Хэнтий багийн ядуу малчин өрхүүд хамрагдаж, байгалиа ч хамгаалан амьжиргаагаа ч дээшлүүлэх юм. Урьд өмнө явсан газруудтай харьцуулахад байгаль орчинд халдсан элдэв зөрчил, гэмт хэргүүд харьцангуй бага, ажил урагштай явааг харсан сайд Л.Гансүх Ажлын сайн эхлэл бүх ажлын 50 хувьтай тэнцдэг юм, Гэвч төсөл хөтөлбөрүүд тодорхой хугацаанд хэрэгжээд дуусдаг.

Харин энэ хугацаанд орон нутгийн иргэд уг төслийг өөрийн болгон нутагшуулж, үргэлжлүүлэн ажиллахын тулд эхнээс нь хамтарч ажиллах, хэрэгтэй дэмжлэг туслалцаа үзүүлэхийг орон аймаг сумдын Засаг дарга нар, байгаль орчны салбарынхандаа анхаарууллаа. Төслийнхөн тэдний уламжилж ирсэн энэ үйлдвэрлэлийг нь дэмжиж, орон нутгийн брэнд болсон дөрвөөс доошгүй бүтээгдэхүүнийг зах зээл дээр гаргахаар төслөө боловсруулжээ. Мөн энэ төслийн хүрээнд Онон, Балжийн сав газрын ургамал, амьтны төрөл зүйлийн судалгааг нарийвчлан хийх гэнэ. Энэ голууд хилийн даваад Амур мөрөнд цутгаж, Зүүн хойд Азийн 70 сая хүнийг ундаалдаг, Монгол улсын хуулиар дархалсан энэ газар дэлхийн экосистемд онцгой нөлөөтэй гэж үнэлэгдсэн 200 үндсэн газрын нэг. Сайд Л.Гансүх Дэлхийн байгаль хамгаалах сангийнхнаас аялал жуулчлал явуулах даацын судалгааг хийж өгөхийг төслийнхнөөс хүслээ. Эзэн Чингэсийн өлгий нутаг болсон энэ газар аялал жуулчлал хөгжүүлэх өргөн боломжтой хэдий ч Дэлүүн болдогийн урдхантай, социализмын үед С.Төмөр-Очир даргын босгосон шохойн хананаас өөр эзэн Чингэстэй холбогдох үзмэрийн зүйл байхгүй.

Сумын төвд өнгөрсөн жил 70 сая төгрөг гарздаж барьсан Тэмүүжингийн бага нас нэртэй гэр музейг үзсэн Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайд Сургуулийн хүүхдийн хөдөлмөрийн хичээлийн үзэсгэлэн шиг ийм зүйлийг үзэх гэж хаа холоос жуулчид ирэхгүй нь ойлгомжтой гэж чамлажээ.