Өглөөний 0700 цагт нэгэн зэрэг эхэлсэн Аймаг, сум, дүүргийн ИТХ-ын сонгуулийн санал хураалтын явц ямар байгаа талаар СЕХ-ноос тодорхой цагуудад мэдээлэл хийсэн юм. Эхний мэдээллийг өдрийн 1300 цагт өгсөн бөгөөд СЕХ-ны дарга Ч.Содномцэрэн сонгуулийн тойрог бүр дээр иргэдийн ирц ямар байгааг мэдээлсэн.

Гэхдээ 1300 цагт өгсөн мэдээ нь бодит байдлаараа орон нутгаас 1100 цагт авсан мэдээлэл шүү гэдгийг тодотгож байлаа. Үүний дараа СЕХ-ноос 1700 цагт 1600 цагийн байдлаарх сонгуулийн явцыг танилцуулсан. Нийслэлийн дүүргүүдийн дүнгээр нийт 823005 сонгогчоос 1600 цагийн байдлаар 31.64 хувь нь саналаа өгчээ. Харин улсын хэмжээнд 39.22 хувь нь саналаа өгсөн байна. Аймгуудын дүнгээр 1.028.098 сонгогчоос 188855 нь саналаа өгөөд байна. Энэ нь 18.37 хувьтай байна гэсэн үг. Харин дүүргүүдийн дүнгээр 823005 сонгогчоос 101817 нь саналаа өгчээ. Улсын хэмжээнд аймаг, сум, дүүргийн хэмжээгээр нь үзвэл сонгогчдын нэрийн жагсаалтад бүртгэгдсэн иргэдийн 290672 нь саналаа өгчээ. Энэ нь ирцийн 15.07 хувь гэсэн үг юм. энэ нь өмнөх 2008 оны ирцийн мэдээтэй харьцуулбал иргэдийн идэвх дээшилсэн хэмээн СЕХ-ны дарга тодотгож байлаа.

Хамгийн ирц муутай нь Увс, Дорнод, Булган, Орхон аймаг гэсэн дүн гарчээ. СЕХ-ноос аймаг, дүүргийн сонгуулийн хороодод ирцээ бүрдүүлэхэд анхаарч ажиллах албан бичгийг хүргүүлсэн байна. Энэ удаагийн сонгуулийг өвлийн улиралд зохион байгуулж байгаа учраас орон нутагт хүндрэл гарч болзошгүй байсан. Тиймээс иргэдийг сонгуульд идэвхитэй оролцуулах сурталчилгааг эхлүүлсэн аж. Ялангуяа зам даваа хаагдсан, цас ихтэй газруудад иргэдэд саналаа өгөх эрхийг нь нээж өгөхийн тулд тухайн аймаг, дүүргийн ЗДТГ-тай хамтран ажиллах чиглэл өгсөн байна. Мөн орон нутгийн сонгуулийн үеэр гарч болох болзошгүй зардлыг төсөвлөж өгсөн бөгөөд үүнд нийт 180 сая төгрөгийг цаг агаарын хүндрэлтэй аймаг, сумдад хүргүүлжээ. Увс, Завхан, Хөвсгөл, Ховд зэрэг цас ихтэй аймгуудад 16 сая, дунд зэргийн цастай аймгуудад 10-11 сая, бага цастай аймгуудад 5-6 сая төгрөгийг тус тус хуваарилан санхүүгийн дэмжлэг өгсөн аж. Санал авах боломжгүй, цаг агаарын саатал зэргээс шалтгаалан санал өгөх боломжгүй байвал тээврийн хэрэгсэл ашиглах боломжтой гэсэн чиглэлийг өгчээ.

Гадаадад байгаа иргэд орон нутгийн сонгуульд санал өгөхгүй бөгөөд нийслэлд байнгын хаяггүй хөдөөний оюутнууд ч санал өгөх эрхгүй аж. Аймаг, сум, дүүргийн ИТХ-ын сонгуулийн саналыг 2200 цагт зогсоох бөгөөд, дүн гарч хэсгийн хорооны тогтоол гарсны дараа хяналтын тооллого хийх юм байна. Хяналтын тооллогыг сонгуулийн тойрог бүрийн хоёр хэсэг дээр тохиолдлын аргаар сугалж хийнэ. Энэ нь 21 аймаг, есөн дүүргийн сонгуулийн 30 тойрог тус бүрийн хоёр хэсэг дээр хийнэ гэсэн үг. Ингэснээр нийт 60 хэсэг дээр хяналтын тооллого хийх юм. Өмнө нь хяналтын тооллогыг хийж эхлэхэд байсан хэвлэл мэдээлэл болон намын ажиглагчид дүн нь тодорхой боллоо гээд гарчихдаг байсан, Харин энэ удаад хяналтын тооллогод ажиглагчаар орж буй талуудыг дуустал нь байлгах гэнэ.

Б.Энхжаргал

Б.Азаа