Эрх баригчид АТГ-ыг нухчин дарахаар эргэлт буцалтгүй шийджээ
Эрх баригчид ямбыг нь эдэлж байгаа шигээ ялыг нь ч vvрэх учиртай. Тэгвэл ямбаа эдэлчихээд, ялаа vvрэх дургуй улстєрчид саарал ордноор нэг манаргаж явна. Ингэж хэлэх баримт нотолгоо нь ч байна. Учир нь єнгєрсєн зургаадугаар сард Ерєнхий сайд асан Н.Алтанхуяг АТГ-ын дэргэдэх мєрдєн байцаах албыг Улсын Ерєнхий прокурорын дэргэд буцаан аваачих хуулийн тєслийг санаачилсан билээ.
Уг хуулийн тєсєл УИХ-д хэлэлцэхээр боловсруулж буй Эрvvгийн хэрэг шалган шийдвэрлэх тухай хуулийн тєсєл болон Мєрдєх албаны тухай хуулийн тєслийн ємнvvр дараалал дайран орж байсан юм. Тэрбээр Эрvvгийн байцаан шийтгэх хуульд нэмэлт, єєрчлєлт оруулах тухай, Прокурорын байгууллагын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн тєсєл, эдгээрийг хэрэгжvvлэх зарим арга хэмжээний тухай УИХ-ын тогтоолын тєсєл санаачилж, Засгийн газрын хуралдаанаар шуурхай хэлэлцvvлэн УИХ-ын даргад єргєн барьсан. Тvvнийг нь АН-ын бvлэг шvvрэн авч Хууль зvйн байнгын хороо энэ асуудлаар бvтэн єдєржин хуралдсан боловч тєслийг УИХ-аар хэлэлцvvлэлгvй буцааж байсан тvvхтэй. Тэгвэл тvvний санаачилсан хуулийн тєслийг удахгvй дахин хэлэлцэхээр болоод байна.
Хэрвээ уншигчид санаж байгаа бол єнгєрсєн онд Прокурорын дэргэдэх мєрдєн байцаах албыг татан буулгаж, чиг vvргийг нь АТГ-т шилжvvлж байсан. Тухайн vед “АН-ынхан авлигатай тэмцэнэ, албан тушаалын хэрэгт орооцолдсон хэнбугай ч хуулийн ємнє зогсох ёстой” хэмээн хоёр гараа єргєж байсан удаатай. Гэтэл жил ч хvрэхгvй хугацаанд дээрх санаа бодлоо шал эсрэгээр єєрчилж Авлигатай тэмцэх газрын дэргэдэх Мєрдєн байцаах албыг Прокурорын дэргэд байх ёстой гэдгийг хоёр гараа єргєн дэмжиж байгаа нь хачирхалтай.
Яг vнэндээ Ерєнхий сайд асан Н.Алтанхуягийн зvтгvvлж байгаа хуулийн тєсєлд АТГ-ын хуулиар олгосон бvрэн эрхийнхээ хvрээнд мєрдєн шалгах ажиллагаа явуулдаг харьяаллын хэргvvдээс хээл хахууль єгєх, авах, зуучлахаас бусад албан тушаалын гэмт хэргийг цагдаагийн байгууллагын харьяалалд, Мєрдєн байцаах албыг Улсын ерєнхий прокурорын газарт шилжvvлэх тухай санал явж байгаа. Хэрвээ Мєрдєн байцаах албыг Улсын ерєнхий прокурорын газарт шилжvvлбэл Монгол Улсын Vндсэн хуулийн 56 дугаар зvйлд зааснаар прокурор нь хэрэг бvртгэх, мєрдєн байцаах, ял эдлvvлэх ажиллагаанд хяналт тавьж, шvvх хуралдаанд тєрийн нэрийн ємнєєс оролцоно гэсэн Vндсэн хуулийн vзэл баримтлалыг зєрчинє. Уг нь 1996 онд Монгол Улсын Их Хурал Авлигын эсрэг хууль, 2002 онд Авлигатай тэмцэх Vндэсний хєтєлбєрийг баталж, Vндэсний хєтєлбєрийг хэрэгжvvлэх ажлыг зохицуулж, хяналт тавих орон тооны бус Vндэсний зєвлєлийг байгуулж 2005 оны аравдугаар сард Авлигын эсрэг НVБ-ын гишvvн орнуудын нэгэн адил Авлигын эсрэг конвенцийг мєрдєж, тусгай хєтєлбєр, тєлєвлєгєє боловсруулж, ажиллах vvрэг хvлээсэн.
Харин 2007 оны нэгдvгээр сарын 11-нд АТГ-ыг албан ёсоор байгуулсан байдаг. Энэхvv Олон улсын конвенцид нэгдэн орсныхоо тєлєє УИХ, Авлигатай тэмцэх газрыг татан буулгахдаа тулбал эхлээд “Монгол Улс НVБ-ын Ерєнхий ассамблейн 2003 оны аравдугаар сарын 31-ны єдрийн 58/4 тоот тогтоолоор баталсан Авлигын эсрэг НVБ-ын конвенциос татгалзах ёстой.
Харин НVБ-ын Ерєнхий нарийн бичгийн дарга Монгол Улсын энэхvv мэдэгдлийг хvлээн авсан єдрєєсєє хойш нэг жилийн дараа цуцлах учиртай байдаг юм байна. АТГ тєр засагт єндєр албан тушаал хашиж явсан хэд хэдэн эрхмийг татвар тєлєгчдийн хєрєнгийг шамшигдуулсан, эрх мэдлээ урвуулан ашигласан хэргээр ялыг нь эдлvvлж нийгэмд багагvй шуугиан тарьснаараа эрх мэдэлтнvvдийн хорхойтой араанд зуугдах болсон нь энэ гэж хэлэх хvмvvс ч олон байна. Єєрєєр хэлбэл, АТГ-ын шалгаж тогтоосон хэргvvд прокурорын шатанд хэрэгсэхгvй болдог vзэгдэл сvvлийн vед хавтгайрсан гэдийг нэр тєртэй хуульчид хvртэл хэлдэг. Энэ нь албан тушаалтантай холбоотой хэргvvд шvvхэд очихоос ємнє сугарч байна гэсэн vг. Тэгэхээр тус газрын чиг vvргийг єєрчилвєл хэн нь авлигатай тэмцэх вэ гэсэн асуулт гарч ирнэ.
Энэ мэтээр тєр засгийн томчууд нь АТГ-аас айж, vйл ажиллагааг нь нухчин дарах талаар мастер тєлєвлєгєє боловсруулж, УИХ-аар хэлэлцvvлэхээр болчихлоо. Єєрєєр хэлбэл, УИХ-ын гишvvн Л. Болд, Ц.Оюунгэрэл нар Н.Алтанхуягт хvч єгч “Авилгатай тэмцэх байгууллагын vйл ажиллагааг єєрчлєхгvй бол болохгvй нь” гэсэн уур амьсгалийг нийгэмд тарааж эхэлсэн. Юутай ч АТГ-ыг нэг мєр нухчин дарж, татан буулгах сонирхолтой бvлэглэл эрх баригчдын дунд бий болсон нь хамгийн том аюул, гамшгийг дагуулж мэдэхээр болчихлоо. Авлига гээч 15 толгойтой атгалжин хар мангас тєрийг хvчгvйдvvлж байгааг эрх баригчид мэдэж байгаа хэрнээ мэдээгvй царайлж, нухчин дарахаар улайрч байгаа нь харамсалтай хийгээд эмгэнэлтэй. Хараа хяналтгvй, цадаж ханахыг мэдэхгvй хулгайлж, авлигадаж, хээл хахууль цэцэглvvлэхийг юундаа тэгтэл vхэлдэн хvсэмжилнэ вэ, ноёдууд аа.